بخش اول:

رفتار پرخطر

۲-۲- رفتار پرخطر

رفتارپرخطر^[۳]،رفتاریاستکهفردرادرمعرض عواقببدیاناخوشایندقرارمیدهد. همچنینعدماستفاده ازوسایلحفاظتفردیدرحینکارکهمیتواندمنجربه آسیبهایشغلیشود.رفتارناایمنعملیاستکهخارجاز حدوداستانداردوتعریفشدهدرسیستمقرارداشتهو میتواندسطحایمنیوسلامتسیستمراتحتتأثیرقرار دهد (مولن ،۲۰۰۴؛ به نقل از سوری و همکاران،۱۳۹۲).

امروزه،رفتارهایپرخطربهرفتارهاییگفتهمیشودکهسلامتوبهزیستینوجوانان،جوانانوسایرافرادجامعهرابهخطرمی اندازد(ماهر ، ۲۰۰۴).

رفتارهایپرخطرمهمترینعاملبهخطرافتادنسلامتجامعهاند.امروزهشیوعرفتارهایپرخطربخصوصدرنوجوانانوجوانانبهیکیازمهمترینوگستردهتریندلنگرانی­هایجوامعبشریتبدیلشدهوعلیرغمفعالیت هایسهدههگذشتهرفتارهایمخاطرهآمیزدرسطحجهاندارایرشدتصاعدیبودهاست.علترشدشایداینباشدکههنوزجهانوکشورهایدرحالتوسعهبهایننتیجهنرسیدهاندکهبایدانرژیبیپایانوجاهطلبیجوانانرادرکنمایند. وبهخلقفرصت هایواقعیبرایجوانانبپردازند (سوری و همکاران،۱۳۹۲).

برطبقآمارهایمرکزکنترلپیشگیریبیماری­هاشیوعرفتارهاییکهسلامتیرابه خطرمی­اندازنددرجامعهجوانانوسالمندانروبهافزایشاست.مصرفسیگار،مصرفتنباکو،غذاهایپرچرپومصرفکمفیبر،عدمفعالیتفیزیکی،مصرفالکل، رفتارهایپرخطرجنسی،سوءمصرفموادو….. رفتارپرخطرمحسوبمیشوند.مصرفالکلدربینجوانانازجملهرفتارپرخطریاستکهعلاوهبرایجاددردسربرایفاعلآن،هزینههایبسیارزیادیرانیزبرجامعهتحمیلکردهوموجبمرگمیلیون­هاجوانوتحمیلمیلیاردهادلارهزینهبرجوامعانسانیمی­شود. درکشورهایاروپاییوامریکایینوشیدنالکلبطورهفتگیدرپسران۱۵ سالهبیشتر ازدختراناست(بلوسک و روم^[۴]، ۲۰۰۴).

متاسفانهدرجامعهایرانمصرفالکلباوجودحرامبودندرشرعومحکومیتدرفرهنگ،درحالیبارشدمواحههاستکهمتخصصینمغزواعصابهمنسبتبهاثراتسوءالکلبرسیستمعصبیومحیطیهشدارجدیدادهاند(کریمی و نیکنامی، ۱۳۸۳ .(مطالعاتمختلفدربارهالگویسیگارکشیدندربیننوجوانانامریکاییواروپایینشانمی­دهدکه۱۱ تا۵۷ درصد پسران ۱۵ سالهو۱۲ تا۶۷ درصددختران۱۵ سالهدرطولهفتهسیگارمیکشند.درایرانحدود ۱۳درصد دانشآموزانپایههایسومراهنماییتاسومدبیرستانکشوردرمعرضخطرموادمخدرقراردارندوبراساسیپژوهشیکهرویدانشاموراناینپایههادرسراسرکشورتوسطدفترپیشگیریازآسیب هایاجتماعیوزارتآموزشوپرورشانجامشده،۵ درصد دانشآموزاناینپایه هاحداقلیکبارموادمخدرمصرفکردهاند ۱۳درصدآنهامعرضخطرمصرفموادمخدرو۳۵ درصد تجربهحداقلیکبارسیگارکشیدنرادارند ۷۱/۸ درصد آنهادرمعرضخطریاآستانهکشیدنسیگارهستند. ۱۲ درصد دانشآموزانحداقلیکبارالکلنوشیدهاندو ۱۵/۸درصدآنهانیزدرآستانهارتکاباینرفتارپرخطرهستدگرایشروزافزوننوجوانانوجوانانایرانیبهدخانیاتوکاهشسنمصرفسیگاردرکنارآن،میزاناستفادهازدخانیاتوسیگاررادرکشوربالابردهاست)کریمی و نیکنامی، ۱۳۸۳).

به­ طوری ­کهبراساسبرآوردستادمبارزهباموادمخدر،درحالحاضر۴۰ تا۴۵ هزاردانش­آموزدرمعرضخطراعتیادبهموادمخدرو ۶۰۰هزارنفردرمعرضخطراستعمالسیگارقراردارنداعتیادورفتارهایپرخطرجنسیازمهمترینرفتارهایمخاطرهآمیزهستندکهفردوجامعهرادرمعرضابتلاءبهبیماری­هایعفونیخطرناکیمانندایدزوهپاتیت­هایویروسیقرارمی­دهد. گزارشرفتارهایپرخطرجنسیدر کشورهایامریکاییواروپاییالگوهایجنسیمتفاوتیرانشاندادهاست. به طوری­ کهفعالیتهایجنسیدر۷۰ درصد دخترانو۸۰ درصد پسرانبااستفادهازکاندومبودهاست.بطورمیانگین۸۵ درصد دخترانو۸۶درصد پسرانگزارشنمودندکهبیشازیک­بارازفرم­هایکنتراسپتیوهادرطیفعالیتجنسیگذشتهاستفادهنمودهاند.همچنیندرصدبالاییاز دانشآموزاندبیرستانیگزارشنمودندفعالیتجنسیبالاییداشته­اند.ایدزیکبحرانبهداشتی،اجتماعیوروانیاستناشیازرفتارهایپرخطراستکهنهتنهابزرگسالانبلکهکودکانونوجوانانرانیزتحتتاثیرقرارمی­دهد. به طوری کهمی­توانگفتدرحالحاضربیماریایدزمشکلگروهجواناناستکه ۸۵درصد اینبیماراندرکشورهایدرحالتوسعهزندگیمی­کنند۵۰ درصد مواردجدیدآلودگیبهویروسایدزبهسنین۱۰-۲۴سالاختصاصداردودرهردقیقه۵ جوانبهاینویروسآلودهمی­شوند.بیماریایدزچنانگسترشیافتهاستکهدرحالحاضرچهارمینقاتلواولینعاملمعلولیتزایجهانسوماست. پیشگیریازعفونت­هایفوقکهناشیازرفتارهایپرخطرمی­باشدباافزایششناختوتغییررفتارافراددرزمینهرفتارهایجنسیوتزریقداروهاواقداماتدرمانیموثرامکانپذیراست. برهمیناساسامروزهبیشترکوششمی­شوددرانتخابروشصحیحمسائلجنسیوتزریقداروهااعمالنظرشود. بانگرشبهافزایشرفتارهایپرخطردرنوجوانانوجواناناحساسمی­شودکههمهکودکانوبزرگسالانیکهبهمدرسهمی­روندبایستیفرصتیجهتیادگیریمراقبتازخوددرمقابلاینبیماریداشتهباشند(ملکشاهی و مومن نسب، ۱۳۸۶).

درهمینراستابعضیازکشورهاکمیتههایارتقای بهداشتبااهدافمدوندرمدارستشکیلدادهوپژوهش­های مداخله­ایبهمنظورتاثیرآموزشدرمدارسانجامگرفتهاست. زیراپیشگیریتنهاراهمقابلهتشخیصدادهشدهاستهزینه هایپیشگیریبمراتبکمترازدرماناست به طوریکههزینه پزشکیومراقبتیرفتارهایپرخطرروبهافزایشاستو هزینهسالیانهمرتبطباتنباکوبیشاز۵۰بیلیوندلارمیشود بنابرینضروریاستکهیکهماهنگیبینبرنامههای بهداشتمدارسبصورتخطمشیحمایتیجامعهوآموزش رفتارهایسالمبرایتاثیربردانشآموزانبوجودآید. پس تغییررفتارهایبهداشتیمردممستلزماطلاعوآگاهیآنهاست دراینراستامربیانبهداشتمدارسبیشترباافرادکمسن و سالوخانوادههاسروکاردارندومیتوانندسهمبسیارمهمی درارتقاءآگاهیسایرینداشتهباشند. مربیانبهداشت مسئولیتآموزشدانشآموزانواولیاءآنها،کارکنانمدارسو همکاریبامراکزبهداشتیودرمانیدرجهتکنترلو پیشگیریازبیماریهارابعهدهدارند.بنابراینافزایشمیزان آگاهیوآموزشمستمرآنهاحائزاهمیتاست(ملکشاهی و مومن نسب، ۱۳۸۶).

۲-۳- انواع رفتارهای پرخطر

اینرفتارهابهدوگروه تقسیممی شوند:

گروهاول:رفتارهاییهستندکهسلامت وبهزیستیخودفردرابهخطرمی اندازند،مثلمصرف موادمخدر،الکل،سیگارورفتارهایجنسیپرخطرو ناایمن(زارعی،۱۳۹۰).

گروهدوم:رفتارهاییهستندکهسلامتو بهزیستیسایرینراتهدیدمیکنند،مثلدزدی، پرخاشگری،گریزازمدرسهوخانه.بابررسیپیشینه تجربیاینموضوع،بهآسانیمی توانتأثیراتاینگونه رفتارهارابرکارکردهایشغلی،تحصیلیواجتماعی مشاهدهکرد.برایمثال،جوانانبامصرفالکلومواد مخدر،علاوهبرزیانهایروانی،جسمیومالیبه خود،بابروزتصادفاتناشیازمصرفاینموادباعث مرگمیلیون هاانساندرسراسرجهانشدهوهزینه های گزافیبرجوامعتحمیلمی کنند(ملک شاهی و مومن نسب،۱۳۸۶).

۲-۴- رفتار های پر خطر و نوجوانی

مسأله مهارت های اجتماعی از جمله جنبه‌های هراس اجتماعی است. می توان تصور کرد، که افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی مهارت های ارتباطی (کلامی _ غیرکلامی) مناسب و لازم برای تعاملات اجتماعی ماهرانه یا موقعیت های عملکردی را ندارند. البته این وضعیت ممکن است به جای فقدان واقعی مهارت ها، نشانگر بازداری باشد (راپی،۱۹۹۵؛ به نقل از غلامی، ۱۳۸۴).

۲-۱۱-۲جنبه های شناختی:

همه مدل شناختی اضطراب اجتماعی (بک و همکاران، ۱۹۸۵، کلارک و ولز، ۱۹۹۵، راپی و هیمبرگ، ۱۹۹۷) تأکید کردند که افراد مبتلا به هراس اجتماعی، ‌در مورد اینکه به نظر دیگران چگونه ارزیابی می‌شوند، بیش از حد نگران هستند. از دیدگاه شناختی، اضطراب اجتماعی ممکن است از افکار منفی افراطی، احساس ضعف شخصی، استانداردهای بسیار بالا برای عملکرد یا باورهای غیرواقع گرایانه درباره استانداردهای که مردم برای ارزیابی دیگران استفاده می‌کنند ناشی می شود. طبق تئوری خود-ابزاری، اضطراب اجتماعی زمانی رخ می‌دهد که فرد برای تاثیرگداری خاص بر دیگران برانگیخته می شود، اما به توانایی خود در کار اعتماد ندارد (بک و همکاران، ۱۹۸۵، کلارک و ولز، ۱۹۹۵، راپی و هیمبرگ، ۱۹۹۷؛ به نقل از غلامی،۱۳۸۴).

افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی قبل از پیش آمدن موقعیت اجتماعی مشکل زا، بارها آنچه را که فکر می‌کنند، ممکن است رخ دهد و این موضوع را که چگونه می‌توانند با مشکلات مختلف ناشی از این اتفاقات مقابله کنند، به تفصیل مرور می‌کنند.این نشخوارهای فکری ممکن است، فرد را حساس کند، به طوری که او با تمرکز بر خود، پیش از موعد، فعال شده و وارد موقعیت موردنظر می شود (ولز و کلارک،۱۹۹۷). معمولاً افرادمبتلا به اضطراب اجتماعی، در مقایسه با جمعیت عادی افراد مبتلا به اضطراب خفیف تر، در موقعیت های استرس زا، افکار منفی بیشتر و افکار مثبت کمتری، گزارش می‌دهند، این افکار منفی همیشه بلافاصله پس از ترک موقعیت اجتماعی متوقف نمی شود، بلکه وقتی فرد بعد از ترک موقعیت، آنچه را که اتفاق افتاده است به تفصیل مرور می‌کند، این نشخوارهای فکر منفی، ادامه پیدا می‌کنند (راپی، ۱۹۹۵، استوپا^[۴۴]، کلارک، ۱۹۹۵؛ به نقل از فورمارک،۲۰۰۰).

ولز و کلارک ۱۹۹۷، به شواهدی در تأیید این عقیده، دست یافته اند که گوش به زنگی نسبت به سرنخ های تهدید درونی باعث می شود که افراد مبتلا به هراس اجتماعی از اطلاعات مربوط به تهدید خارجی در محیط اجتناب می‌کنند، یا به آن توجه نکنند، از این رو این افراد از لحاظ شناختی با توجۀ تمرکز بر خود و بازگردانی ضعیف سر نخ های مربوط به محیط مشخص می‌شوند. همچنین، سوگیری های تفسیر در افراد مبتلا به هراس اجتماعی تأیید شده است و نشان داده شده که این افراد گرایش دارند که وقایع مبهم را به عنوان رویدادهای منفی تفسیر کنند و احتمال پیامدهای اجتماعی منفی را بیش از حد برآورد کنند. افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی همچنین ‌در مورد مقداری که مشاهده گران، می‌توانند متوجه احساس ناراحتی آن ها شوند، عقیده اغراق آمیز دارند، به طوری که یک تصویر منفی از دیدگاه مشاهده گر دربارۀ خود می‌سازد (ولز و کلارک، ۱۹۹۷).

۲-۱۱-۵ جنبه‌های بدنی:

افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی، به هنگام مواجهه با موقعیت های اضطراب زا (یا به هنگام پیش‌بینی آن ها) همان علائم جسمی دیگر اختلالات اضطرابی یعنی طپش قلب، تعریق، لرزش دست، سرخ شدن بهمراه داغی و…. را نشان می‌دهند (راپی،۱۹۹۵؛ به نقل از غلامی، ۱۳۸۴). این علائم برانگیختگی، از فعالیت بیش از حد شاخۀ سمپاتیک دستگاه عصبی خودمختار ناشی می‌شوند و مشخص اصلی، پاسخ «جنگ یا گریز» می‌باشد (کانن^[۴۵]، ۱۹۲۷). برانگیختگی خودکار با افزایش فشار خون و افزایش ترشح هورمون های استرس که توسط محور هیپوتالاموس _هیپوفیز _غده فوق کلیوی، آزاد می‌شوند همراه است. اما سرخ شدن صورت و علائم جسمی دستپاچگی «هول شدن» که در اضطراب اجتماعی رایج است، ممکن است صرفاً ناشی از فعالیت سمپاتیک نباشد. برای مثال سرخ شدگی گاهی اوقات با کاهش ضربان قلب و کاهش فشار خون همراه است و ممکن است، ناشی از گشاد شدن عروق باشد که خود پیامد استراحت شاخه سمپاتیک، فعال شدن کولینرژیک یا برانگیختگی سمپاتیکی گیرنده های بتا آدرنرژیک می‌باشد (آستین، باور^[۴۶] ؛۱۹۷۹).

۲-۱۲ همه گیر شناسی:

مطالعات همه گیر شناختی و اجتماعی، شیوع کلی اضطراب اجتماعی را تقریباً ۳ تا ۱۳ درصد گزارش کرده‌اند. ارقام شیوع گزارش شده بسته به آستانه مورد استفاده برای تعیین پریشانی یا اختلال و تعداد انواع موقعیت های اجتماعی که به طور اختصاصی بررسی شده اند، ممکن است متفاوت باشد (ویسی، ۱۳۸۹). گفته شده است به لحاظ شیوع، اضطراب اجتماعی یکی از سه اختلال شایع روانپزشکی بعد از افسردگی اساسی و الکلیسم است (بوگلز، آلدن، پین، بیدل، و کلارک^[۴۷]؛ ۲۰۱۰). والکر^[۴۸] و آستین، در پژوهش جدیدتری که ‌در مورد شش موقعیت اجتماعی انجام دادند، دریافتند که شیوع مادام العمر اضطراب اجتماعی در افراد غیر بستری ۳/۱۳ درصد است. طبق گزارش اساو و همکارانش، نرخ شیوع هراس اجتماعی در نوجوانان و جوانان دامنه ای از ۱۶-۵ درصد است کارشناسان چنین نتیجه گیری می‌کنند که برآورد میزان اضطراب اجتماعی تا حد زیادی به آستانۀ تشخیص تعیین کنندۀ ناراحتی یا آسیب و دامنه موقعیت های اجتماعی ارزیابی شده بستگی دارد (اساو و همکاران،۱۹۹۹؛ به نقل از آستین، والکر، فورد^[۴۹]، ۱۹۹۴).

بررسی های همه گیر شناختی نشان داده که در جمعیت عادی، زن ها بیشتر از مردها به اضطراب اجتماعی مبتلا می‌شوند. اما در نمونه های بالینی اغلب عکس آن صادق است، دلیل این تفاوت در مشاهدات معلوم نیست (کاپلان و سادوک^[۵۰]، ۱۳۷۸). متوسط سن شروع این اختلال یک توزیع دونمایی، برای سن شروع این اختلال است که برافراشتگی های آن در سنین پائین تر از ۵ سال و بین ۱۵-۱۱ سال پیشنهاد شده است (جاسترو همکاران، ۱۹۹۶؛ به نقل از بانرج، ۲۰۰۵). بیشترین سن شیوع جمعیت هراسی سال‌های نوجوانی است، ولی شیوع در سنین پائین تر (حتی ۵ سالگی) و بالاتر (حتی ۳۵ سالگی) نیز شایع است (سادوک و سادوک، ۲۰۰۷؛ به ترجمه رضاعی، ۱۳۸۷). ‌بر اساس زمینه یابی انجمن ایالات متحده، تفاوت های جنسیتی به عنوان یک عامل خطر برای اختلال اضطراب اجتماعی تعیین شده است. مشخص شده است که زنان بیشتر از مردان ‌به این اختلال دچار می‌شوند (۵/۱۵ درصد از زنان در مقابل ۱/۱۱ درصد از مردان). علت این امر احتمال خطر برای زنان در طول دورۀ زندگی مشخص نشده است (کینریزو ویگانت، ۲۰۰۵).

۲-۱٣ پیشینه تحقیق:

کرمی و پیراسته (۱۳۸۰)، به بررسی “وضعیت سلامت روانی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زنجان” پرداختند. نتایج نشان داد که از نظر سلامت روانی بین دانشجویان دختر و پسر، مجرد و متأهل، دانشجویان با سهمیه قبولی مختلف، مقاطع تحصیلی، سال ورود، وضعیت اقتصادی، شغل والدین تفاوت معناداری وجود نداشت. همچنین نشان داد ۵/۳۶ درصد دانشجویان دارای اضطراب متوسط و ۶ درصد اضطراب شدید و ۹/۳۴ درصد دارای علائم جسمانی در حد متوسط ۳/۳ درصد دارای علائم جسمانی شدید بوده اند.

۱-۶-قلمرو تحقیق

۱- قلمرو موضوعی : در این پژوهش به شناسایی و رتبه بندی عوامل کلیدی موفقیت بازاریابی در شرکت تبلیغاتی(صبا ویژن) با بهره گرفتن از مدل۷s مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۲-قلمرو مکانی: قلمرو مکانی این تحقیق نیز استان تهران می‌باشد.

۳-قلمرو زمانی : محدوده زمانی این پژوهش از بهمن ۹۳ تا تیر ۹۴ می‌باشد.

۱-۷-اهداف و کاربردهای متصور از تحقیق:

۱٫ جذب بیشتر مشتریان برای سرمایه گذاری در تبلیغات

۲٫ ایجاد تبلیغات موثرتر برای جذب بیشتر مشتریان

۳٫ایجاد ساختار و سیستم مناسب برای بازاریابی بهتر.

۱-۸-تعریف مفاهیم واصطلاحات تحقیق

ﺳﺎختار : ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﭼﺎﺭﺕ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺳﻄﻮﺡ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﻫﻲ ﺍﺳﺖ . ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ، ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ، ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻧﺸﺎﻥ می‌دهد ﻭ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺗﻤﺮﮐﺰ، ﻋﺪﻡ ﺗﻤﺮﮐﺰ، ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻣﺎﺗﺮﻳﺴﻲ شبکه ای ﻭ ﻏﻴﺮﻩ می ﺑﺎشد.( ﻭﺍﺗﺮﻣﻦ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭﺍﻥ، ۱۹۸۰).

ﺍﺳﺘﺮﺍﺗژی : ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎمهﻫﺎﻱ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺕ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎمهﺭﻳﺰﻱ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﮐﺴﺐ ﻣﺰﻳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺭﻗﺒﺎ ﺍﺳﺖ . می ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺍﻟﮕﻮ، ﺳﻴﺎﺳﺖ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ، ﺍﻗﺪﺍﻡ، ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻭ یا ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ می ﻛﻨﺪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﻴست ، ﭼﻪ می ﻛﻨﺪ ﻭ ﭼﺮﺍ ﭼﻨﻴﻦ می ﻛﻨﺪ(ﻭﺍﺗﺮﻣﻦ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭﺍﻥ،۱۹۸۰).

ﺳﻴﺴﺘﻢ ها: ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﻋﺒﺎﺭﺕ از ﺭویه ﻫﺎ ﻭ فرایندهای ﺭﺳﻤﻲ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺭﺳﻤﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻭ هم ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻱ ﺭﺳﻤﻲ سازمان می‌باشد ( ﻭﺍﺗﺮﻣﻦ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭان،۱۹۸۰).

ﺳﺒﮏ:ﺍﺯ ﺑﻌﺪ مدیریتی سبک ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺳﺖ که ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﭼﻪ میﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ چگونه ﻋﻤﻞ می‌کنند ، ﻭﻗﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ می‌گذارند ﻭ ﺑﺮ ﺭﻭﻱ ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺗﻤﺮﻛﺰ می‌کنند(ﻭﺍﺗﺮمن و همکاران،۱۹۸۰).

مهارت ها:ﻣﻬﺎﺭﺕ ها ﻋﺒﺎﺭﺕ اند از ﻭﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻱ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ سازمان می‌باشد ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﭼﻪ ﻛﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ انجام می‌دهد ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻭﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻱ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ می‌کند( ﻭﺍﺗﺮﻣﻦ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭﺍﻥ،۱۹۸۰).

ﮐﺎﺭﮐﻨﺎﻥ : ﮐﺎﺭﮐﻨﺎﻥ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻭ ﻧﻮﻉ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻫﻤﭽﻨین ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎﻱ آن ها را از ﻟﺤﺎﻅ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ، ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻱ ﻳﺎ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻱ کاری ، ﻧﺤﻮﻩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ، ﺭﻭﺵ ﺷﻜﻞ ﺩﻫﻲ ﺍرزش ﻫﺎﻱ پایه ﺩﺭ ﺟﺬﺏ نیرو ، ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ارتقا ، ﻣﺴﻴﺮ ﺷﻐﻠﻲ ﻭ ﺁﻳﻨﺪﻩ شغلی ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ می‌باشد(ﻭﺍﺗﺮﻣﻦ ﻭ همکاران، ۱۹۸۰).

ارزش های مشترک(تعریف عملیاتی): ارزش ﻫﺎﻱ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎ، ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﻣﻔﺮﻭﺿﺎﺗﻲ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﮑﻞ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩ در ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ می ﺑﺎﺷﻨﺪ . ارزشﻫﺎﻱ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﺯمان ﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﺠﺎﺩ اعتماد می ﺷﻮﺩ .ﺩﺭﻭﺍﻗﻊ ارزش ﻫﺎﻱ ﻣﺸﺘﺮﮎ، ﻋﺒﺎﺭﺕ از ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎ، ایده های اساسی ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻳﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻣﻬﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﺵ القا میﻛﻨﺪ.

فصل دوم

ادبیات تحقیق

۲-۱-مقدمه

در این فصل به بررسی و مرور متون مرتبط با تحقیق و همینطور پیشینه تحقیقات در زمینه بازاریـابـی پرداخته می‌گردد.بدین صورت که ابتدا تعاریف بازاریابـی و انواع آن پرداخته شده و سپس استراتـژی های مربوط به بازاریابی که در بازار های مختلف به کار گرفته می شود بیان می شود و سپس آمیختـه بازاریـابـی و تاثیر آن در پیشرفت آن در بازاریابـی بیان می‌گردد.در نهایت نیـز به تعریـف مدل ۷s و عوامل مؤثر تشکیل دهنده آن و تاثیـر آن در بازاریابـی و موفقیت شرکت‌های تبلیغاتی پرداخته می شود.

۲-۲- تعریف بازاریابی

بسیاریﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺁﻧﺮﺍ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﻓﺮﻭﺵ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐـﺎﺕ ﺗﻠﻘـﻲ ﻣـﻲ کنند و اﺳﺘﺪﻻﻝ می ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺮکتﻫـﺎ ﻫﻤـﻮﺍﺭﻩ ﺑـﻪ ﺩﻧﺒـﺎﻝ ﻓـﺮﻭﺵ ﭼﻴـﺰﻱ ﺑـﻪ ﻣﺸـﺘﺮﻳﺎﻥ ﻫﺴـتند(خورشیدی و همکاران،۱۳۸۲) بازاریابی علی‌رغم تصورات اکثر مردم فقط در تلاش‌های کوتاه مدت برای فروش کالاهای نیمه ضروری و لوکس و تشریفاتی خلاصه نمی شود بلکه آن شامل مجموعه ای از فعالیت های تولیدی، توزیعی و تجاری است که کالاها را سریعتر و ساده تر به دست مصرف کننده نهایی برساند.و نیز واژه بازاریابـى نباید به معنى قدیمى آن، یعنى صرفاً فروختن، معنى و تعبیر گردد. معنـاى جدید این واژه همانا تأمیـن نیازهاى مشترى است.(آرمسترانگ و همکاران،۱۹۹۰) شرکت‌هاى امروزى با رقابت شدید و فزاینده‌اى روبه‌رو هستند و پاداش از آن شرکتى خواهد بود که بتواند به بهترین نحو ممکن، خواست‌هاى مشترى را درک و بالاتریـن منفعت را براى مشتریـان هدف خود تأمین کند. در محدوده بازار، این مهارت‌هاى بازاریـابـى است که شرکت‌هاى حرفـه‌اى را از شرکت‌هاى غیرحرفه‌اى تفکیک مى‌کند.( کاتلر،۱۳۷۹) پیتر دراکر(۱۹۶۵) پدر ﻣﺪﻳﺮﻳـﺖ ﻧﻮﻳـﻦ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ می‌گوید ﻫـﺪﻑ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳـﺎﺑﻲ ﺍﻓـﺰﺍﻳﺶ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﺘـﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﻛـﺎﻻ ﻳـﺎ ﺧـﺪﻣﺖ ﺍﺭﺍﺋـﻪ ﺷـﺪه ﺑـﺎ ﻧﻴـﺎﺯﻫـای مشتریـان همخوانی داشته باشد.

با این حساب بازاریـابـی به نحو بارزی با زندگـی روزمره مصرف کنندگان یعنی کلیه انسان‌ها سرو کار دارد.از اول صبـح تا آخـر شـب هر مصـرف کننـده از کالاها و خدمـاتـی استفاده می‌کند که به منظور رفع نیاز آنان تدارک دیده می شود و علم بازاریابی به وسیله تبلیغـات مصرف کنندگان را با آن ها آشنـا نموده و از طریـق ایجـاد انگیـزه،افراد را به خریـد این محصـولات برای رفع نیـازهـای خود تشویـق می کند

در حقیقت بازاریابی به عنوان یک فرایند مدیریتـی-اجتماعی تعریف می شود که به وسیـله آن افراد و گروه ها از طریق تولید و مبادله کالا و خدمات با یکدیگر به وسیله ابزار مهم و واسطه ای به نام پول و در محلی به نام بازار به تأمین نیـازهـا و خواستـه های خود اقدام می نمایند.(کاتلر،۱۳۷۹) بنـابـرایـن بازاریـابـی موفق مستلـزم برخورداری از محصـول منـاسب در زمـان مـناسب و مکـان مناسب است و اطمینـان از اینکــه مشتـری از وجود محصــول مطلـع است، از این رو موجب سفـارش‌های آینده می‌شود(وست وود،۱۳۸۴).

هم چنیــن کاتلــر و همکاــران(۲۰۰۰) اجــزای تشکیـل دهنــده بـازاریـابـی را کـــه متشکــل از نیاز،خواسته،کالا،بازار،معامله و مبادله است این گونه معرفی می‌کنند:

نیاز: نیازهاى انسان، یکى از مفاهیم اساسى بازاریابى است. احساس محرومیت همان نیاز است. انسان داراى نیازهاى پیچیده‌اى است. این نیازها شامل نیازهاى فیزیکى یا نیاز به غذا، پوشاک، گرما و سرما، امنیت و … نیازهاى اجتماعی، نظیر نیاز به احساس تعلّق و محبت و نیازهاى شخصی، مانند دانستن و اظهار وجود هستند. .( کاتلر و همکاران،۲۰۰۰).

محدودیت دسترسی به منابع سازمانی جهت تحقق اهداف، نیازها و شرایط محیطی و سازمانی سبب اولویت‌بندی پروژه ها می شود. با اولویت‌بندی پروژه ها، سازمان می‌تواند مبتنی بر مأموریت‌‌ها، منابع، شرایط و نیازهای سازمانی به موفقیت بیشتر پروژه ها و برنامه های عملیاتی دست یابد. جهت دست‌یابی به اولویت‌بندی پروژه ها باید معیارهای اولویت را شناسایی و با بهره گرفتن از یک روش اولویت‌بندی به اولویت‌گذاری پروژه ها پرداخت (اکبرپور شیرازی، ۱۳۸۷).

۲-۴- روش‌ها و تکنیک های انتخاب مجموعه پروژه

مقالات و کتب زیادی در زمینه انتخاب مجموعه پروژه وجود دارد. در تحقیقات، مدیریت مجموعه پروژه موضوع مورد بررسی بسیاری محققان در طول بیش از ۴۰سال بوده است. دلایل جلب توجه محققان به سوی این موضوع در چنین دوره زمانی طولانی می‌تواند به شرح زیر باشد:

• • • انتخاب مجموعه پروژه همواره موضوعی چالش بر انگیز برای بخش‌های توسعه و تولیدR&D بوده است. اگر چه محققان بسیاری آن را انجام داده‌اند، اما نوع موضوع آنقدر گسترده است که همواره فرصتهایی برای تحقیق در آینده وجود دارد.

  

• • تحقیقات ‌در مورد انتخاب مجموعه پروژه در بخش‌های دیگر نظیر انتخاب تکنولوژی قابل استفاده هستند. در حقیقت انتخاب تکنولوژی و پروژه موضوعات مشابهی هستند که در آن ها گاهی اوقات مراحل و کاربردهایشان قابل تغییر و تعویض هستند.

• خود موضوع بر محدوده گسترده ای از روش‌ها تاثیر دارد.

دو گروه و مکتب فکری ‌در مورد چگونگی طبقه بندی روش های انتخاب مجموعه پروژه وجود دارد. اولین گروه فکری اساساً تحت تاثیر بیکر، فریلند و پاوند قرار دارد. طبقه بندی دوم روش های انتخاب مجموعه پروژه تحت تاثیر سودر، منداکوویچ و گوپتا قراردارد. علم طبقه بندی مدل‌ها کامل و مرکب است و ترکیبی از این دو گروه فکری می‌باشد و مدل‌ها را در ۶ بعد ارائه می دهدکه روش های ارزیابی سود و فایده، روش های برنامه نویسی ریاضی، مدل‌های شبیه سازی، روش های رقابت شناختی، انتخاب‌های واقعی و مدل‌های خاص و تک موضوعی هستند. هر بعد از طبقه بندی شامل روش های مدل سازی است که به شرح زیر قابل توصیف می‌باشد (Supachart Iamratanakul، ۲۰۰۸).

1. روش های مدل سازی برای برآورد سود و بهره:

   1. 1. مدل های مقایسه ای: مدل‌های مقایسه ای برای برآورد گروهی از پروژه ها با ارتباط دادن یک طرح پروژه به طرح پروژه دیگر، یا به زیر گروهی از طرح های پروژه ای دیگر استفاده می‌شوند. این مدل‌ها همچنین بر برآوردهای گروهی پروژه هایی که مستلزم پاسخگرهایی جهت مقایسه یک طرح با دیگری هستند، تکیه می‌کنند. هر بار که طرحی به مجموعه تحت بررسی افزوده یا از آن حذف می شود، کل فرایند باید تکرار شود.
   1. مدل‌های محاسبه ای: مدل‌های محاسبه ای روش‌هایی برای رده بندی پروژه های انتخابی می‌باشند. مدل‌های محاسبه ای مستلزم پاسخگرهایی جهت تعیین ارزش و مزیت هر طرح نسبت به معیارهای قیاسی هستند. این امتیازات و محاسبات برای کسب رتبه کلی پروژه، جمع زده می‌شوند.

۱٫۳ . فرایند و روش سلسله مراتب تحلیلی(AHP^[5]): AHP توسط ساتی در ۱۹۷۵-۱۹۷۱ توسعه یافت. به تصمیم گیرنده امکان سازماندهی یک چند گزینه ای مرکب به شکل یک سلسله مراتب با پروژه ها یا گزینه های دیگر نظیر تولیدات در سطوح تحتانی و اهداف گوناگون در سطوح بالاتر را می‌دهد. هر سطح از سلسله مراتب با درجات و مقیاس‌ها مقایسه می شود. این مقایسات ممکن است از برآورد واقعی یا از مقیاس‌های اصلی گرفته شوند که به طور نسبی ‌برتری‌ها را منعکس سازند. این فرایند از برآورد هر جزء در هر سطح خاص مربوط به همتاهایش نسبت به اهمیت اجزاء فوق شروع می شود. اجزایی که در سطح مشابهی برآورد می‌شوند، باید مطابق با اصول و قواعد کلی AHP هماهنگ شوند.

۲٫ روش های مدل سازی برنامه ریزی ریاضی:

۱٫۲٫ مدل برنامه ریزی خطی: برنامه‌ریزی خطی، یا همان بهینه‌سازی خطی، روشی در ریاضیات است که به پیدا کردن مقدار کمینه یا بیشینه از یک تابع خطی روی یک چندضلعی محدب می‌پردازد. این چندضلعی محدب در حقیقت نمایش نموداری تعدادی محدودیت از نوع نامعادله روی متغیرهای تابع است. به بیان ساده‌تر به وسیله برنامه‌سازی خطی می‌توان بهترین نتیجه (مثلاً بیشترین سود یا کمترین هزینه) را در شرایط خاص و با محدودیت‌های خاص به دست آورد.

۲٫۲٫ مدل برنامه ریزی عدد صحیح: برنامه ریزی متغیرهای عدد صحیح نوع خاصی از برنامه ریزی خطی است که در آن یک یا چند متغیر تصمیم گیری باید عدد صحیح باشند. در بسیاری از مسایل واقعی مقادیر اعشاری قابل قبول نیستند. این مسئله موقعی کاملاً مصداق پیدا می‌کند که متغیر نشانگر وضعیت دوگانه ای به صورت بلی یا خیر باشد که در آن صورت عدد یک نشان دهنده بلی و صفر نشان دهنده خیر است، حال چنانچه جواب برنامه ریزی خطی عدد نیم باشد تصمیم گیرنده دچار ابهام می شود، لیکن در یک مدل برنامه ریزی متغیرهای صحیح، چنین متغیرهای بطورحتم صفر ویک هستند،مدل سازی عدد صحیح دارای قابلیت انعطاف بیشتری بوده ودرعین حال حل چنین مشکلاتی در عمل مشکل تر می‌باشد. به عبارت دیگر اگر حل یک مدل برنامه ریزی خطی با میلیون‌ها متغیر از نقطه نظر حل ممکن است بسیار ساده باشد، غالبا حل مدل‌های برنامه ریزی با متغیرهای صحیح که دارای صدها متغیر هستند بسیار مشکل است

۲٫۳٫ مدل برنامه ریزی آرمانی: مدل‌های برنامه ریزی هدف از این حقیقت نشأت می گیرند که یک تصمیم گیرنده معمولا هدفش را در موقعیت و زتدگی واقعی تعیین می‌کند. عوامل برتری و اولویت مدل چنان تعیین شده اند که رضایت از گروهی از اهداف در سطح اولویت خاص بسیار بالاتر از رضایت از گروهی از اهداف در سطح اولویت پایین تر است.

واژه آموزش اسم مصدر از آموختن و عمل آموختن و یا تعلیم ‌می‌باشد و مقصود از آموزش در سازمان‌ها، روش‌هایی است که بدان وسیله مهارت‌های لازم برای انجام دادن کارها را به افراد تازه وارد و یا تازه استخدام یاد می­ دهند. آموزش تجربه­ای است که مبتنی بر یادگیری و به منظور ایجاد تغییرات نسبتاً ماندگار در فرد صورت ‌می‌گیرد تا او بتواند توانایی خود را برای انجام دادن کار بهبود بخشد و به طور مرسوم می­گویند آموزش می ­تواند تغییر مهارت‌ها، دانش نگرش‌ها و رفتار اجتماعی را دربرداشته باشد. آموزش می ­تواند به معنای به وجود آوردن تغییر در دانش افراد ، طرز کارشان، ‌نگرش‌هایشان ‌در مورد کار یا تعامل آنان با همکاران و سرپرستانشان باشد.

آموزش عبارت است از تغییراتی که به منظور سازگار شدن با محیط و بر اثر تکرار در رفتار موجود زنده پدید می ­آید(طوسی و صائبی، ۱۳۷۸). آموزش فراگیری تجربه ای است که در آن به دنبال یک تغییر نسبتاً پایدار در فردی هستند که می­خواهد توانایی خودش را در جهت اجرای وظایف یک شغل بهبود بخشد. آموزش می ­تواند شامل تغییر در مهارت‌ها، نگرش‌ها یا رفتار اجتماعی فرد شود(کاظمی،۱۳۸۱)

آموزش ، تجربه ای است مبتنی بر یادگیری و به منظور ایجاد تغییرات نسبتاً پایدار در فرد تا او بتواند توانایی خود را برای انجام دادن کار بهبود بخشد(طوسی و صائبی،۱۳۸۰). آموزش از نظر واژه شناسی، به معنای تعلیم و تعلم ‌می‌باشد و از نظر مفهوم یعنی پخش و انتقال اطلاعات(عام و خاص). به بیان دیگر یادگیری حاصل فرایند آموزشی می‌باشند(خوش دامن، ابراهیمی جمارانی،۱۳۸۳ ).

فرایند آموزش جریانی مداوم و مستمر ‌می‌باشد که طی آن فراگیران مورد شناسایی ، نیاز سنجی، آموزش ، نظارت، ارزیابی و به کارگماری قرار می­ گیرند. آموزش منابع انسانی^[۳] مجموعه تلاشهایی است که در جهت بالا بردن سطح آگاهی و مهارت افراد و ایجاد رفتارها و نگرشهای مطلوب در کارکنان یک سازمان بعمل می ­آید و آنان را آماده انجام وظایف و مسئولیت‌های شغلی خود می کند.

آموزش منابع انسانی دارای دو مفهوم عام و خاص می‌باشد. مفهوم عام آن به تحصیلات و آموزش‌های عمومی جامعه مانند آنچه در مدارس و دانشگاه ها آموزش داده می شود ؛ اطلاق می­گردد. جنبه خاص آموزش منابع انسانی آموزش‌های تخصصی دانشگاهی در رشته­ های مختلف مدیریت و آموزش‌های ضمن خدمت کارکنان که به طور کوتاه و بلند مدت اجرا می­ شود را در بر ‌می‌گیرد(میرکمالی، ۱۳۸۳).

• 1. آموزش از دیدگاه اسلام :

آموزش همزمان با بعثت پیامبر اسلام(ص) اهمیت ویژه­ای یافت و چنان که اولین آیه ای که بر رسول خدا(ص) نازل شد این بود که بخوان بنام پروردگارت که تو را آفرید، ایشان همواره بر اهمیت آموزش تأکید داشتند و بخاطر باسواد شدن افراد خود، حاضر می شدند اسرای جنگی را آزاد کنند(حاجی علی نژاد، ۸۲).

• • 1. علم و آموزش از دیدگاه امام علی(ع) (نهج البلاغه) :

• • حکمت ۵ : دانش ، میراثی گرانبها و آداب، زیوری همیشه تازه و اندیشه، آئینه ای شفاف است.

• • حکمت ۷۳ : آن کس که خود را تعلیم دهد و ادب کند سزاوارتر به تعظیم است، از آن کس که دیگری را تعلیم دهد و ادب بیاموزد.

• • حکمت ۷۹ : حکمت را هر کجا که باشد فرا گیرید ، گاهی در سینه منافق است و بی تابی می­ کند تا بیرون آمده و با همدمانش در سینه مؤمن آرام گیرد.

• • حکمت ۹۲ : بی ارزش ترین دانش، دانشی است که بر سر زبان است و برترین علم، علمی است که در اعضاء و جوارح آشکار است.

• • حکمت ۱۴۷/۶ : ای کمیل: ثروت اندوزان بی تقوا مرده اند، گرچه به ظاهر زنده اند، اما دانشمندان تا دنیا برقرار است زنده اند، بدن هایشان گرچه در زمین پنهان اما یاد آنان در دلها همیشه زنده است.

• • حکمت ۱۷۲ : مردم، دشمن چیزهایی هستند که نمی دانند.

• • حکمت ۲۸۴ : دانش راه عذر تراشی را بر بهانه جویان بسته است.

• حکمت ۴۷۸ : خدا از مردم نادان عهد نگرفت که بیاموزند، تا آن که از دانایان عهد گرفت که آموزش دهند(حاجی علی نژاد، ۸۲).

  1. آموزش در نگاه اندیشمندان :

برپایه پژوهش‌هایی که تئودور شولتز^[۴]، اقتصاددان مشهور روی عمل شکوفایی اقتصاد آمریکا در دهه شصت بعمل آورد، ‌به این نتیجه رسید که به ازاء هر یک دلار سرمایه گذاری که در زمینه تحقیق و آموزش شده بود، بیش از هفت دلار بازدهی داشت. بر این اساس اعلام کرد که هیچ نوع سرمایه گذاری مانند سرمایه گذاری بر روی انسان‌ها بازدهی تولید را افزایش نمی دهد. شولتز طی مقالاتی در سال ۱۹۸۹ نوشت که «نرخ بازگشت سرمایه گذاری در سرمایه انسانی فوق العاده است و آشکار از نرخ بازگشت هر نوع سرمایه گذاری فیزیکی بیش می‌گیرد.»

آدام اسمیت^[۵] در کتاب «ثروت ملل» می نویسد: هزینه زندگی یک فرد در دوره ی فرا گرفتن فنون و هنرها چه از راه تحصیل و چه از راه کارآموزی در کارگاه ها یک هـزینه واقعی است که باید آن را جزء سرمایه های ثابت به شمار آورد، منتها سرمایه ای که در حقیقت در وجود شخص تجسم پیدا ‌کرده‌است، این فنون به همان گونه که جزئی از ثروت به شمار می رود جزء ثروت اجتماعی که عضو آن می‌باشد نیز محسوب می­ شود. آلفرد مارشال^[۶] به آموزش و پرورش به عنوان یک سرمایه ملی نگریسته و آن را با ارزشترین و واقعی­ترین نوع که در وجود انسان‌ها ذخیره و سرمایه گذاری می شود به حساب می آورد.

میچی امپراتور ژاپن، پنج سوگند یاد کرده که یکی از آن ها مربوط به توسعه علم و دانش از طریق انقلاب در آموزش و پرورش آن کشور بوده است و او می­گوید: «دانش از هر منبعی، با تمام وسایلی که در اختیارمان است، برای عظمت و امنیت ژاپن جستجو و کسب خواهد شد» در مقابل علت عقب ماندگی کشورهای جنوب را فقدان تعهد عمیق نسبت به علوم و آموزش و پرورش معرفی می­ کند(میرکمالی، ۱۳۸۳).

از نظرجواهر لعل نهرو ‌می‌توان در ظرف دو سال، یک کارخانه ذوب آهن ساخت ولی برای تربیت یک مدیر برای این صنعت باید ۲۰ سال وقت صرف کرد.

هنری فورد^[۷]عقدیه دارد که اگر پول تنها امید شما برای استقلال می‌باشد، شما هیچ گاه آن را نخواهید داشت، تنها امنیت واقعی که یک انسان می‌تواند آن را در این دنیا داشته باشد، اندوختن دانش، تجربه و توانایی است.از نظر مک گروگر^[۸] لازم نیست فرد حرفه ای دانشمند باشد، اما باید به حد کافی آگاه باشد تا بتواند از معلومات علمی استفاده کند. از نظر بنجامین فرانکلین^[۹] نمی توان اظهار داشت که یک کیسه خالی همچون کیسه ای پر راست و مستقیم بایستد(علی احمدی و مولایی،۱۳۸۲).

• 1. سیری در پیشینه آموزش

۲-۶-۱- آموزش ضمن خدمت در ممالک توسعه یافته :

• • انگلستان : در کشور انگلستان آموزش ضمن خدمت به طور جدی در اواسط قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت. البته در این کشور در سال ۱۹۴۴ برای اولین بار آموزش ضمن خدمت کارکنان به طور سازمان یافته مورد توجه قرار گرفت. در این زمان سازمانی تحت عنوان «اداره کل کارآموزی و آموزش» وابسته به وزارت خزانه داری تشکیل شد و آموزش کارکنان در این وزارتخانه را بر عهده گرفت. با این حال در این کشور همانند بسیاری دیگر از ممالک توسعه یافته تا سال ۱۹۶۰ آموزش ضمن خدمت فاقد انسجام و هماهنگی لازم بود. اما پس از آن در اغلب بخش های اقتصادی و اجتماعی، آموزش‌ها نظامدار گردید.