بازار چطور کارا می‌شود؟

برای آنکه بازار کارا شود سرمایه گذارها باید تصور کنند بازار غیر کاراست و می‌توانند سودی بالاتر از حد متوسط آن کسب کنند. نکته جالب اینکه استراتژی‌های سرمایه گذاری که قصد دارند از عدم کارایی بازار سود ببرند عملاً عامل حفظ کارایی بازار هستند. طبق نظریه کارایی بازار، بازار باید بزرگ و نقد باشد. اطلاعات نیز از لحاظ در دسترس بودن و هزینه باید در هر زمان در اختیار سرمایه گذارها باشد. همچنین هزینه معاملات باید کمتر از سود مورد انتظار از سرمایه گذاری باشد و سرمایه گذارها باید منابع مالی کافی در اختیار داشته باشند تا از موارد عدم کارایی تا زمانی که وجود دارند، استفاده کنند و مهم‌ترین نکته اینکه سرمایه گذارها باید معتقد باشند که می‌توانند سودی بالاتر از متوسط سود بازار کسب کنند.

۱۱-۴-۲ درجات کارایی

قبول نظریه بازار کارا در خالص‌ترین شکل آن ممکن است دشوار باشد اما سه طبقه بندی برای این نظریه وجود دارد که نشان دهنده میزان امکان به کار بردن این نظریه برای بازار است.

۱- کارایی بالا: این گونه از نظریه شدیدترین گونه است که طبق آن تمام اطلاعات در یک بازار چه خصوصی چه عام در قیمت سهام مؤثر است. حتی اطلاعات نیروهای داخلی شرکت‌ها و بازار نیز باعث مزیت یک سرمایه گذار نسبت به سرمایه گذار دیگر نمی‌شود.

۲- کارایی متوسط: طبق این گونه نظریه کارایی بازار، تمام اطلاعات عام در تعیین قیمت سهام مؤثر هستند و برای کسب مزیت نسبت به دیگر سرمایه گذاری‌ها نه تحلیل بنیادی و نه تحلیل تکنیکال مؤثر نیستند.

• کارایی ضعیف: در این گونه تمام حقیقت‌های پیشین سهام در قیمت کنونی آن مؤثر هستند. بنابراین برای پیش بینی قیمت آتی سهام از تحلیل تکنیکال نمی‌توان استفاده کرد (نوروزبیگی ،۱۳۸۶، ۷۷).

۵-۲بخش پنجم: پیشینه تحقیق

مقدمه

محافظه کاری به عنوان یکی از عوامل موثر بر رویه‌های حسابداری در طول تاریخ همواره مورد توجه صاحب نظران بوده است . شواهد مختلفی دال بر وجود محافظه کاری از زمان‌های بسیار قدیمی در دست می‌باشد، از جمله این شواهد می‌توان به تعبیر پندورف[۱]  « قراین تاریخی به جامانده از شرکت‌های تجاری در قرن پانزدهم میلادی حکایت از آن دارد که حسابداری در اروپای قرون وسطی محافظه کارانه بوده است (باسو، ۱۹۷۷، ۳۷-۳)

چات فیلد[۳]  نیز معتقد است که محافظه کاری ریشه در قرون وسطی دارد. در آن زمان‌ها ارباب‌ها اداره املاک خود را به مباشر می­سپردند ، به زودی مباشر دریافت که داشتن موقعیتی  محافظه کارانه تمهیدی برای حفاظت از خود است. محتاطانه‌تر این بود که افزایش ارزش دارایی­ ها را پیش بینی نکنند ، زیرا، اگر افزایش­ها به عینیت در نمی­آمد ، مالک ممکن بود مباشر را مسئول بداند. چت فیلد خاطر نشان می­سازد که در اواخر قرن نوزدهم در انگلستان در دعاوی که پس از ورشکستگی شرکت‌ها از سوی سرمایه گذاران مطرح می­شد.در این زمینه تحقیقات دیگری انجام شده است که به برخی از آنها در ادامه اشاره می‌شود .

۱-۵-۲ تحقیقات خارجی:

طی سال‌های اخیر تحقیقات جامعی در خصوص بررسی معیار های مختلف محافظه کاری  و ارتباط آن با موضوعات مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است، عموماً محور این تحقیقات بر این فرضیه استوار است که اجزایی از معیار محافظه کاری  وجود دارد که مورد توجه بازار است و این اقلام نماینده‌ای برای عدم تقارن ریسک اطلاعاتی است ،طی سال‌های اخیر تحقیقات جامعی به وسیله برخی محققان از جمله، فرانسیس،لافوند و السون[۴](۲۰۰۴)، ابودی و همکاران ،۲۰۰۵،شولین ،کاروت و اسکیپر[۵](۲۰۰۵)  انجام گردیده است.

۱- تحقیق لافوند و واتس، (۲۰۰۸) : نقش اطلاعاتی محافظه کاری

در این تحقیق رابطه عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران آگاه و ناآگاه در شرکت مورد بررسی قرار گرفته و در پایان به این نتیجه منتج گردید که عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران آگاه و ناآگاه در شرکت باعث به وجود آمدن محافظه کاری در  صورت‌های مالی می‌گردد . محافظه کاری باعث کاهش انگیزه و توانایی مدیران برای دستکاری در اعداد حسابداری می‌گردد و بنابراین عدم تقارن اطلاعاتی و زیان‌های سنگین ناشی از این امر  در شرکت کاهش پیدا می‌کند. این مطلب باعث افزایش در ارزش شرکت می‌گردد .

آزمون‌های تجربی انجام شده این تحقیق به دنبال این عقیده انجام گردیده که عدم تقارن اطلاعاتی به صورت بسیار با اهمیتی با محافظه کاری بعد از کنترل سایر عوامل  متقاضی محافظه کاری، ارتباط دارد . آزمون‌های این تحقیق این پیش بینی  را که تغییر در عدم تقارن اطلاعاتی باعث تغییر در محافظه کاری می‌گردد را مورد تایید قرار داد. این مطلب بر خلاف نظر FASB است که می‌گوید محافظه کاری باعث به وجود آمدن عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران می‌گردد. یک نتیجه مهمی که از این تحقیق حاصل گردید این بود که با حذف محافظه کاری توسط FASB  عملاً عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران افزایش یافته است .

[۱] -Penndorf.

[۲] . Basu

[۳] .Chatfield.

[۴]. Francis, J., R. LaFond, P. Olsson

[۵] . Kothari&Eskeper

سوالات یا اهداف پایان نامه :

• آیا ارتباطی بین محافظه کاری حسابداری و بازده غیر عادی در بازار سرمایه ایران وجود دارد یا خیر؟
• آیا ارتباطی بین تغییر در خالص وجه نقد نگهداری شده شرکت‌ها و بازده غیر عادی در بازار سرمایه ایران وجود دارد یا خیر؟