کار بر روی شخصیت سالم

انتظارات و آرزوهای پائین

رشد افکار مثبت و خوش بینانه

بها دادن به شادی

– برنامه ریزی و سازمان دهی برای امور زندگی

تأکید بر زمان حال

کاهش احساسات منفی

توقف نگرانی(آرگایل، ترجمه گوهری و همکاران، ۱۳۸۳).

۳-۶-۲ آموزش مهارت های اجتماعی

آموزش مهارت های اجتماعی می‌تواند کمک زیادی ارائه کند، برای کسانی که نمی توانند دوست پیدا کنند این آموزش ها شامل ارتباط غیرکلامی و ارتباط کلامی، احساس مفید بودن، درک بهتر موقعیت ها و ارتباط های اجتماعی می‌باشد. آرگایل و لو (۱۹۹۰) نشان دادند که بخشی از تبیین شادی برون گراها، به خاطر مهارت های اجتماعی بهتر این افراد می‌باشد، به خصوص خودابرازی^[۴۸] و توانایی همکاری آن ها، آموزش مهارت های اجتماعی بخشی از یک مجموعه بزرگ درمانی است. دوره «مقابله با افسردگی» لوینسون و بوتلیب^[۴۹](۱۹۹۵) شامل موارد زیر است:

مهارت های بیان^[۵۰]

دوست یابی^[۵۱]

بحث و گفتگو^[۵۲]

خودابرازی

ارتباط شفاف ^[۵۳]

۷-۲ صفات درونی افراد شادکام

۱) از عزت نفس و احترام به نفس بالایی برخوردارند و خودشان را دوست دارند.

۲) احساس کنترل شخصی بیشتری در خود احساس می‌کنند.

۳) خوش بین هستند.

۴) برون گرا هستند و در ارتباط با دیگران توانمندند.

۵) معتقدند که افکار خوبی دارند، افرادی اخلاقی اند و قادر به پیشرفت هستند.

۶) کام به طور معمول احساس کنترل شخصی دارند و بهتر با استرس ها مقابله می کننند.

۷) زمانی که عهده دار امری می‌شوند انتظار موفقیت دارند(میرز، ۱۹۹۳).

۸-۲ شرح حال مختصری درباره فوردایس:

دکتر مایکل فوردایس استاد دانشکده های روانشناسی و به عنوان پیش قدم تحقیقات و تئوری پرداز شادمانی در جهان شناخته می شود. به مدت ۳۳ سال استاد روانشناسی، مدیر تکنیک در حوزه مشاوره خصوصی و مؤلف مقاله های متعدد، آزمون های روانشناسی بوده است. کارهای اخیرش در حوزه تکنیک های افزایش شادمانیاست که نتایج آن پایه و اساس روانشناسی شادمانی است. آزمون ها و مواد شادمانی دکتر فوردایس اخیراًً در کلنیک ها و کلاس‌های تحقیقاتی سراسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد و کارش توجه زیادی را در رسانه های عمومی به خود جلب ‌کرده‌است. در حال حاضر دکتر فوردایس در ایالت فلوریدا زندگی و تدریس می‌کند. با دکتر فوردایس به آدرس زیر^[۵۴] می شود تماس برقرار کرد(عبدی مالیدره، ۱۳۸۵).

فوردایس(۱۹۸۳) برنامه ای برای افزایش شادمانی افراد جاممعه ایجاد ‌کرده‌است که شامل ۱۴ عنصر است. این برنامه هشت عنصر شناختی و شش عنصر رفتاری دارد. وی معتقد است با آموزش این اجزا به افراد توانسته است بر شادمانی آنان بیفزاید.

هشت جزء شناختی برنامه فوردایس عبارتند از:(فوردایس،۱۹۸۳).

۱- کاهش سطح توقعات و آرزوها

۲- ایجاد تفکر مثبت و خوش بینانه

۳- برنامه ریزی امور

۴- تمرکز بر زمان حال

۵- کاهش احساسات منفی

۶-توقف ناراحتی(گریز از ناراحتی)

۷- پرورش شخصیت سالم

۸- اولویت دادن و ارزش قائل شدن برای شادمانی

شش جزء رفتاری برنامه فوردایس عبارتند از: (فوردایس،۱۹۸۳)

۱- افزایش فعالیت

۲- افزایش ارتباط اجتماعی

۳- تقویت روابط نزدیک(ایجاد صمیمیت بیشتر)

۴- پرورش شخصیت جتماعی

۵- خلاقیت و درگیر شدن در کارهای پرمعنا

۶- خود بودن

فوردایس(۱۹۹۷) از صاحب نظران روان شناسی شادی با بررسی تحقیقات متعددی، مجموعه ای با عنوان«آموزش شادکامی» ارائه داده است. این برنامه دارای ۱۴ اصل است. اعتقاد فوردایس بر این است که به غیر از تأثیر عوامل مختلفی چون ژنتیک، شخصیت، میزان درآمد، طبقه اجتماعی و اقتصادی، میزان تحصیلات و … در میزان شادی افراد، وبژگیهای خاص دیگری نیز وجود دارند که وجود آن ها موجب کسب شادی می‌گردد. زیربنای برنامه شادکامی فوردایس این است که اگر شخص بخواهد می‌تواند همانند افراد شاد، شاد باشد. این برنامه ترکیبی از نظریات شناختی و رفتاری می‌باشد. در سطح شناختی روند تحقیقات انجام شده برای رسیدن به هر یک از این اصول می‌توانند شادی فراگیران را افزایش دهند، ارائه می‌گردد. در حیطه رفتاری، از تکنیک های رفتاردرمانی استفاده می شود تا به کمک آن ها این چهارده اصل عملی شوند.

۹-۲ اصول چهارده گانه فوردایس

این اصول به نقل از عابدی(۱۳۸۳) شرح داده می شود.

۱-۹-۲ اصل اول: فعال تر بودن و سرگرمی

این اصل مبتنی بر مطالعات زیادی است که نشان می‌دهند افراد شاد در زندگی خود فعال تر هستند. نتایج نشان می‌دهد که افراد شاد زندگی شان را با فعالیت، پر و لبریز می‌کنند و مهم تر اینکه بیشتر اوقات خود را به فعالیت های جالب و لذت بخش می گذرانند. لذا فوردایس جهت تحقیق این اصل زندگی افراد شاد و ناشاد را با هم مقایسه می‌کنند و فراگیران درمی یابند که زندگی افراد شاد، یک زندگی فعال و پر از فعالیت های خوشایند است.

این اصل به فعالیت های زیر استوار است:

فعالیت های لذت بخش نسبت به فعالیت های غیرلذت بخش، شادکامی بیشتری ایجاد می‌کنند.

فعالیت های جسمانی بیش از فعالیت هایی که تحرک جسمانی ندارند، شادکامی ایجاد می‌کنند.

تجربه های جدید و تازه بیش از فعالیت های تکراری موجب شادی فرد می‌گردند.

فعالیت های جمعی نسبت به فعالیت های فردی شادی بخش تر هستند.

فعالیت های سودمند و معنادار بیشتر از فعالیت های بیهوده شادی ایجاد می‌کنند.

فوردایس به فراگیران توصیه می‌کند تا فهرستی از فعالیت هایی با ویژگی فوق را تهیه کنند و سپس آن ها را تشویق به انجام آن ها در زندگی روزمره خود می‌کند.

۲-۹-۲ اصل دوم: گذراندن اوقات بیشتر در اجتماعات و فعالیت های جمعی

مطالعات نشان می‌دهند که فعالیت ها و روابط اجتماعی در شادمانی فردی نقش مهمی دارد. علاوه بر این اکثر پژوهش ها زندگی فعال اجتماعی را مهم ترین عامل شادکامی می دانند. فعالیت های اجتماعی هم در سطح رسمی شامل عضویت در سازمان ها، کلوپ ها، انجمن ها و … و هم در سطح غیر رسمی مانند ارتباط با دوستانن، همسایگان، خویشاوندان، همکاری و … می‌باشد. مطالعات نشان دهنده آن است که وجود تعاملات اجتماعی(رسمی و غیررسمی) احساس رضایت از زندگی، حمایت از طرف دیگران و احساس تعلق به گروه را افزایش داده که در نتیجه همه این موارد در ایجاد و افزایش شادکامی افراد بسیار مؤثر می‌باشند.

۳-۹-۲ اصل سوم: مولد بودن و انجام کارهای سودمند و معنادار