۲-۸-۳- جمع بندی پژوهش‌ها

در کل از پژوهش‌های انجام شده می‌توان ‌به این نتیجه رسید که افرادی که دارای دلبستگی ایمن هستند دارای مشکلات شخصیتی کمتری هستند، از مکانیزم‌های دفاعی رشد یافته بیشتری استفاده کرده، و برای حل مسائل، مهارت‌های مقابله‌ای بیشتری نسبت به افراد نا ایمن به کار می‌گیرند. در زمینه استفاده از مهارت‌های مقابله‌ای در معتادان با افراد سالم تفاوت معناداری وجود دارد، بیماران بیشتر از مقابله هیجان‌مدارانه و انطباقی و افراد سالم بیشتر از مقابله مسأله‌مدارانه استفاده می‌کنند. بین صفات شخصیتی، سبک‌های مقابله‌ای و سلامت روانی نیز رابطه وجود دارد. همچنین افرادی که از مواد پرهیز کرده‌اند راهکارهای مقابله‌ای بهتر و کاراتری ‌داشته‌اند. طبق پژوهش‌های انجام شده آموزش مهارت‌های زندگی بر تغییر نگرش افراد نسبت به مواد مخدر مؤثر است. بیماران دارای نگرش ناسالم از مهارت مقابله‌ای هیجانی بیشتری استفاده می‌کنند.نگرش ناسالم در گروه بیمار به طور معنی‌داری بالاتر از گروه سالم است. افرادی که نگرش مثبت تری نسبت به مصرف مواد دارند، میزان مصرف سنگین تری از خود نشان می‌دهند همچنین افراد خوش بین و با عزت نفس بالا بیشتر بر مقابله فعال متکی هستند و بین نگرش مثبت نسبت به مواد با مصرف چند ماده در طولانی مدت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. با بررسی پژوهش‌های انجام شده در زمینه تاب‌آوری ‌به این نتیجه دست یافتیم که تاب‌آوری کم با سوء مصرف مواد مرتبط است و بیماران دارای تاب‌آوری کمتری نسبت به افراد سالم می‌باشند.

فصل سوم

روش پژوهش

۳-۱- مقدمه

در فصل سوم به روش پژوهش پرداخته می‌شود. در ابتدا جامعه مورد مطالعه به اختصار معرفی می‌گردد، در ادامه نمونه مورد مطالعه معرفی و سپس به روش نمونه گیری در پژوهش حاضر پرداخته می‌شود. در خاتمه روش جمع‌ آوری اطلاعات و اجرای پژوهش و روش تحلیل داده ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۳-۲- روش پژوهش

پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های علی- مقایسه ای می‌باشد. هدف از به کار گیری روش علی- مقایسه ای، یافتن علت های احتمالی یک الگوی رفتاری است. بدین منظور، آزمودنی هایی که دارای رفتار مورد مطالعه هستند با آزمودنی هایی که این رفتار در آن‌ ها مشاهده نمی‌شود، مقایسه می‌شوند. این روش را غالبا پس رویدادی^[۱۱۴] می‌نامند، زیرا اشاره به مواردی دارد که در آن‌ ها علت از پیش رخ داده است و مطالعه آن در حال حاضر از طریق اثری که بر متغیری دیگر- که معلول خوانده می‌شود – گذارده و بر جا مانده است، امکان دارد. گرچه اساسا روش علی- مقایسه ای برای تحقیق در روابط علی به کار می‌رود، اما از آن روش می‌توان برای تعیین اثر اختلاف های مشاهده شده در بین گروه ها نیز استفاده کرد (دلاور،۱۳۸۰).

۳-۳- جامعه آماری

جامعه ی آماری در پژوهش حاضر، شامل تمامی افراد مذکر مبتلا و غیر مبتلا به سوء مصرف مواد اپیوییدی شهر لار می‌باشد که بر اساس آمار به دست آمده مجموع این افراد ۱۵۰ نفر است.

۳-۴- روش نمونه گیری و حجم نمونه

روش نمونه گیری به کار برده شده در این پژوهش در دسترس است و تعداد آزمودنی های مورد مطالعه که بر اساس جدول مورگان و فرمول کوکران تعیین شده، ۱۰۸ نفر است. ‌بنابرین‏ نمونه شامل دوگروه ۵۴ نفری می‌باشد که گروه اول دربر گیرنده افرادی است که در رده ی سنی بین ۲۰ تا ۶۰ سال قرار دارند و از ابتدای امسال برای درمان به کلینیک های شفا گستر و آیندگان واقع در شهر لار مراجعه می‌کنند. و گروه دوم شامل افراد سالم و غیر مبتلا می‌باشند که در دسترس ما قرار دارند و از لحاظ سن، جنس، تحصیلات و ….. با افراد گروه اول شباهت های زیادی دارند .

۳-۵- ابزار پژوهش

در این پژوهش محقق ازچهار پرسشنامه سبک های دلبستگی بزرگسالان کولینز و رید^[۱۱۵]RAAS))، مقابله با فشار روانی اندلر و پارکر^[۱۱۶](CISS)،تاب‌آوری کونور و دیویدسون^[۱۱۷]CD-RISC) )، پرسشنامه‌ی طرح‌واره ی ناسازگار یانگ و همچنین فرم جمعیت شناختی پژوهشگر ساخته استفاده ‌کرده‌است.

۳-۵-۱- پرسشنامه‌ی سبک‌های دلبستگی بزرگسالان

مقیاس دلبستگی بزرگسالان چگونگی ارزیابی فرد از مهارت‌های ارتباطی و سبک رابطه ی صمیمانه ی وی را مورد بررسی قرار می‌دهد، دارای ۱۸ عبارت است که پاسخ دهندگان در یک مقیاس لیکرت ۵ درجه ای میزان موافقت یا مخالفت خود را با هر یک از عبارات زیر بیان می‌کنند.این پرسشنامه دارای سه زیر مقیاس: وابستگی، که میزان اطمینان و تکیه کردن آزمودنی به دیگران را نشان می‌دهد، زیر مقیاس نزدیکی، که میزان صمیمیت و نزدیکی عاطفی آزمودنی با دیگران را می سنجد و زیر مقیاس اضطراب که میزان نگرانی فرد از طرد شدن را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. به هر یک از زیر مقیاس‌ها ۶ عبارت اختصاص یافته است. برای به دست آوردن نمرات مربوط به هر زیر مقیاس،امتیاز عبارات مربوط به آن را با هم جمع کرده و بر تعداد عبارات (۶) تقسیم می‌کنیم. آزمودنی ها بر مبنای نتایج به دست آمده، در یکی از سه گروه دارای سبک دلبستگی: ایمن،اضطرابی و اجتنابی جای می‌گیرند.

سبک دلبستگی ایمن: افرادی که امتیاز آن ها در زیر مقیاس نزدیکی و وابستگی بالاتر از متوسط و در زیر مقیاس اضطراب کمتر از متوسط است.

سبک دلبستگی اضطرابی: افرادی که امتیاز آن ها در زیر مقیاس اضطراب بالاتر از متوسط و در زیر مقیاس‌های نزدیکی و وابستگی متوسط است.

سبک دلبستگی اجتنابی: افرادی که امتیاز آن ها در هر سه زیر مقیاس پایین است(کولینز و رید،۱۹۹۰).

۳-۵-۱-۱- ویژگی های روان‌سنجی

ضریب پایایی بازآزمایی این آزمون برای هر یک از سه زیرمقیاس نزدیکی، وابستگی و اضطراب به ترتیب۶۸ ٪، ۷۱ ٪،۵۲ ٪ گزارش شده است.کولینز و رید (۱۹۹۰ ) نشان دادند که زیر مقیاس‌های نزدیک بودن ©، وابستگیD)) و اضطراب (A) در فاصله ی زمانی ۲ ماه و حتی ۸ ماه پایدار ماندند. با توجه به اینکه مقادیر آلفای کرونباخ در تمامی موارد مساوی یا بیش از۸۰ ٪ است، میزان قابلیت اعتماد به دست آمده بالا است. در ایران نیز میزان قابلیت اعتماد با بهره گرفتن از روش آزمون-آزمون مجدد به صورت همبستگی بین دو اجرا بر روی نمونه‌ای با حجم ۱۰۰ نفر آزمودنی، نتایج حاصل از دو بار اجرای این پرسشنامه با فاصله زمانی یک ماه از یکدیگر بیانگر آن بود که تفاوت بین دو اجرای مقیاس‌ها (© (D) (A در RAAS معنادار نبوده است و این آزمون در سطح ۹۵ ٪ قابل اعتماد است، اما با توجه به همبستگی بین نتایج دو اجرا، زیر مقیاس A قابل اعتماد ترین(۷۵ ٪ = r) است و در درجه بندی زیر مقیاس C قابل اعتماد است (۵۷ ٪ = r) و D کمترین میزان قابلیت اعتماد را در بین این سه زیر مقیاس دارا بوده است (۴۷ ٪ = r). از سوی دیگر با محاسبه ی آلفای کرونباخ مشخص شد که زیر مقیاس اضطراب A)) بیشترین قابلیت اعتماد (۷۴ ٪ ) و وابستگی (D) کمترین قابلیت اعتماد ( ۲۸ ٪ ) را دارد و قابلیت اعتماد زیر مقیاس نزدیک بودن در حد متوسط ( ۵۲ ٪ ) است که نتایج با بررسی از طریق بازآزمایی هماهنگ بوده است(کولینز و رید،۱۹۹۰).