اقدام

شکل ۲-۱- مراحل تصمیم ­گیری آگاهانه اقتباس ازسوکی نیک، بندات و رافمن. ترجمه فرجی،۱۳۸۳، صفحه ۲۲۴، مهدوی،۱۳۹۰

• تصمیم‌گیری منطقی (خطی)

طرح­ریزی به رویکرد تصمیم‌گیری منطقی یا خطی نیز مشهور است. تصمیمات مستلزم پیش ­بینی هستند، پیش ­بینی مستلزم یقین نداشتن است و یقین نداشتن یا دودلی باعث ناراحتی اکثر مردم می­ شود. طرح­ریزی رویکردی است که از میزان تردید و ناراحتی شما می­کاهد و شانس دست­یابی به اهداف از پیش طراحی ‌شده را افزایش می­دهد. تصمیم ­گیری منطقی از استعدادهای مغز چپ که تحلیلی منطقی است و با تفکر قیاسی سروکار دارد، استفاده می­ کند و به­ طور ایده آل از رویه گام‌به‌گام وایده­آل شرح داده‌شده در نمودار بالا پیروی می­ کند.

• تصمیم ­گیری شهودی^[۱۱۸] (حدسی)

مطالعات انجام‌شده درباره شخصیت و خلق‌وخو نشان می­دهد که ۷۵ درصد از جمعیت رویکرد تصمیم ­گیری منطقی را ترجیح می­ دهند و آن را به کار می­ گیرند؛ ‌بنابرین‏، ‌می‌توان نتیجه گرفت که ۲۵ درصد از جمعیت، استفاده از تصمیم ­گیری شهودی را ترجیح می­ دهند. افرادی که به طریق شهودی تصمیم می­ گیرند، به دنبال مسیری هستند که احساس کنند درست است. آن­ها از مغز راست که با خیال­پردازی، خلاقیت و سازش غیرارادی در برابر تغییر رشد می­یابد، استفاده ‌می‌کنند. وقتی از این­ها بخواهند یک فرایند را گام‌به‌گام را به روی کاغذ بیاورند، خود را دست‌وپابسته احساس ‌می‌کنند. این افراد هنگام مواجه‌شدن با برنامه­ ریزی شغلی و کاریابی به‌قدری تحقیق ‌می‌کنند که چندین راهکار در اختیار داشته باشند. به‌طوری‌که به آن­ها ثابت شود این راهکارها به یک نسبت رضایت آنان را فراهم می ­آورند. این عده دوست دارند به چم‌وخم تابلوی کلی وارد شوند و بعد تصمیم بگیرند که در کجای این تابلو جای می­ گیرند (سوکی­نیک، بندات و رافمن، ترجمه فرجی،۱۳۸۳، به نقل از مهدوی،۱۳۹۱).

تا بدین جا درباره مهارت خودشناسی صحبت شد و در بخش بعد درباره رشته‌های دبیرستان و دانشگاه اطلاعاتی داده‌شده است که به شرح زیر می‌باشد:

۲-۳-۲- رشته شناسی و شغل شناسی

رشته‌های دانشگاهی شاخه‌هایی از دانش هستند که در دانشگاه‌ها و دیگر مراکز آموزش عالی تدریس می‌شوند و موردپژوهش قرار می‌گیرند. تفاوت‌های فراوانی در شیوه ارائه رشته‌های علمی در دانشگاه‌های مختلف سراسر جهان وجود دارد. تعریف و شناخت رشته‌های دانشگاهی توسط ژورنال‌های آکادمیکی که چاپ تحقیقات را به عهده‌دارند و جوامع آموخته، گروه‌های آموزشی یا هیئت‌های علمی دانشگاه‌ها انجام می‌شود.

بااین‌حال هیچ معیار رسمی وجود ندارد که طبق آن بتوان حدس زد که یک برنامه‌ آموزشی و یا ژورنال دانش‌محور رشته‌ای دانشگاهی ایجاد کند. تفاوت هنگفتی بین رشته‌های دانشگاهی که تاریخچه طولانی تدریس در تمام دانشگاه‌های جهان دارند و دارای ژورنال‌ها و کنفرانس‌های زیادی هستند با پیشنهادهای تشکیل رشته‌های جدید که تنها توسط چند دانشگاه و انتشاراتی پشتیبانی می‌شوند وجود دارد. رشته‌های دانشگاهی معمولاً دارای زیررشته‌ها و شاخه‌های متعددی هستند که خطوط افتراق آن‌ ها غالباً قراردادی و مبهم است.

برای انتخاب رشته تحصیلی لازم است که اطلاعاتی درباره نحوه­ ارتباط مشاغل با رشته­ های تحصیلی و دانشگاهی جمع ­آوری شود، از صاحبان مشاغل تحقیق شود و از ایشان درباره رشته و مدارک تحصیلی سؤال شود و به دنبال رشته­ای بود که برای فرد جذابیت داشته و از تجربه­ یادگیری در آن رشته لذت ببرد.

در دانشگاه پاریس در سال ۱۲۳۱ (میلادی) (۶۱۰) دارای چهار دانشکده بود: الهیات، طب، فقه و هنر؛ اما ریشه بسیاری از رشته‌های دانشگاهی به سکولاریزاسیون دانشگاه‌ها که از میانه‌های سده ۱۹ میلادی تا پایان آن ادامه داشت بازمی‌گردد. در آن زمان زبان‌های غیر کلاسیک و ادبیات، علوم اجتماعی همچون علوم سیاسی، اقتصاد، جامعه‌شناسی و مدیریت عمومی به همراه رشته‌های علوم طبیعی و فناوری مثل فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و مهندسی به برنامه های درسی پیشین اضافه شدند (ابوت^[۱۱۹]،۲۰۰۱).

در آغاز سده ۲۰ میلادی، رشته‌های نوینی همچون آموزش و روانشناسی نیز به دانشگاه‌ها اضافه شدند. در دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ جهان شاهد انفجار رشته‌های جدید بود که روی موضوعات خاص نظیر مطالعات رسانه، مطالعات زنان و مطالعات سیاه‌پوستان تمرکز داشتند. رشته‌های دیگری نیز به منظور تربیت افراد برای به عهده گرفتن وظایف و حرفه های خاص در دانشگاه‌ها به وجود آمدند که از میان آن‌ ها می‌توان به پرستاری، هتلداری و جرم‌شناسی اشاره کرد. درنهایت رشته‌های میان‌رشته‌ای نظیر زیست‌شیمی، زمین فیزیک نیز به دلیل خدمات گسترده به دانش بشری به عنوان رشته‌های مستقل شناخته شدند.

هیچ اجتماعی ‌در مورد این‌که چگونه می‌توان رشته‌های علمی را دسته‌بندی کرد وجود ندارد. برای مثال ‌در مورد این‌که رشته‌های مردم‌شناسی و زبان‌شناسی را باید تحت رشته‌های علوم اجتماعی یا انسانی قرارداد اختلاف وجود دارد. فراتر از همه‌ آنچه گفته شد، هنوز ‌در مورد تعیین معیار صحیح به منظور سازمان‌دهی دانش تحت رشته‌های مختلف بحث‌وجدل وجود دارد (تاریخچه علم، لغت‌نامه بریتانیا،۱۹۹۷).

سال انتخاب رشته دانش آموزان انتهای اول دبیرستان است و رشته‌های مورد انتخاب دانش آموزان در ایران عبارت‌اند از:

الف) علوم تجربی

ب) علوم ریاضی

ج) علوم انسانی

د) فنی و حرفه‌ای

ه) کار و دانش

الف) رشته علوم تجربی

الف) معرفی: این رشته‌ دبیرستانی درباره علوم تجربی بحث می‌کند و در این رشته درباره انواع بیماری‌ها و باکتری‌ها می‌خوانید البته به طور خلاصه از مهم‌ترین دروس این رشته زیست‌شناسی می‌باشد که یکی از مهم‌ترین درس‌های این رشته برای کنکور می‌باشد و بالاترین ضریب را دارد در این درس مشکل‌ترین مبحث ژنتیک می‌باشد.

ب) رشته ریاضی و فیزیک

الف) معرفی رشته

این رشته درباره علوم حرکتی، مکانیکی و ریاضی بحث می‌کند. دروس ریاضی و فیزیک از مهم‌ترین دروس این رشته در دبیرستان می‌باشد و بالاترین ضریب درسی را در کنکور دارد.

ب) گرایش‌ها این رشته

رشته‌های برق، مکانیک، عمران، شیمی، مواد نفت از گرایش‌ها به‌دردبخور این رشته در دانشگاه است از دیگر رشته‌ها می‌توان به رشته ریاضی با دو گرایش (محض و کاربردی)، معماری، کاردانی برق و… از گرایش‌ها این رشته در دانشگاه است.

پ) آینده کاری

می‌توان گفت تقریباً بازار کاری خوبی در آینده دارد البته نمی‌توان گفت به طور صددرصد بازار کاری خوبی دارد اما نسبت به رشته‌های دیگر می‌توان گفت بازار کار خوبی دارد اما برای موفق شدن در این رشته باید حافظه فهمیدنی خوبی داشت تا بتوان در دروس ریاضی و فیزیک موفق بود.

• شرایط ورود به رشته ریاضی و فیزیک: حداقل کسب نمره ۱۲ در درس ریاضی و ۱۰ در درس فیزیک ۱ و آزمایشگاه. ولی بهتر است که فیزیک نیز حداقل ۱۲ باشد.

نمرات بالا مبنی بر این است که دانش‌آموز نمرات بالای حداقل ۳۰ را در دروس ریاضی و علوم تجربی در دوره راهنمایی کسب کرده باشد (سرلک،۱۳۹۰).

ج) آشنای با رشته علوم انسانی