مدل سود اقتصادی

مدل سود اقتصادی توسط کاپلان در سال ۱۹۹۶ ارائه شد. این مدل، ارزش یک شرکت را به عنوان سرمایه سرمایه‌گذاری شده (اولیه) بعلاوه مجموع ارزش فعلی ارزشهای مازاد آتی بیان می‌کند.

مفهوم سود اقتصادی به سال ۱۹۸۰ برمی‌گردد. زمانی که آلفرد مارشال اقتصاددان بیان کرد که ارزش ایجاد شده توسط شرکت طی هر دوره نه تنها می‌بایست هزینه‌های ثابت شده در دفاتر حسابداری را در بر گیرد، بلکه باید هزینه فرصت سرمایه بکار گرفته شده توسط شرکت را نیز لحاظ نماید. در مقایسه با رویکرد ارزش افزوده سهامدار، مدل سود اقتصادی این مزیت را دارد که سود اقتصادی معیاری ارزشمند از عملکرد هر سال واحد به شمار می‌رود.

مشکل مدل ارزش افزوده سهامدار این است که تحت تأثیر سرمایه گذاری‌های بسیار نامطمئن در دارائیهای ثابت و سرمایه در گردش قرار می‌گیرد این مسئله مقایسه جریانات نقدی آزاد واقعی را با جریانات نقد آزاد برآوردی هر سال غیرممکن می‌سازد.

تحت مدل سود اقتصادی، سود اقتصادی برابر است با حاصلضرب وجوه سرمایه‌گذاری شده در بازده مازاد بر هزینه سرمایه که گستره بازده نامیده می‌شود.

= IC * (ROIC – WACC)  سود اقتصادی

طبق این رویکرد، سود اقتصادی تقریباً مشابه سود خالص است. با این تفاوت که کل مخارج سرمایه بکار گرفته شده در نظر گرفته می‌شود و نه فقط بهره دیون.

با بهره گرفتن از مدل سود اقتصادی ارزش شرکت را می‌توان به صورت ذیل تعیین نمود:

ارزش فعلی سود اقتصادی + سرمایه سرمایه گذاری شده[۱] = ارزش شرکت

مطابق تعریف فوق، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که اگر بازده داراییهای شرکتی برابر هزینه سرمایه باشد، سود اقتصادی صفر می‌شود و ارزش واحد تجاری در سطح وجوه سرمایه‌گذاری شده باقی خواهد ماند. به عبارتی ارزش افزوده‌ای وجود نخواهد داشت (دویت، ۲۰۰۴،۱۴۸)[۲].

در تحقیق حاضر به معرفی معیار ارزش افزوده اقتصادی EVA می‌پردازیم ضمن اینکه مرور کوتاهی بر پیشینه تحقیق ارزش افزوده و مطالعات انجام شده راجع این معیار، خواهیم داشت تاریخچه EVA (پیمانه).

[۱] - Invested Capital

[۲]- Dout,2004,148

سوالات یا اهداف پایان نامه :

اهداف تحقیق

هر تحقیقی دارای سه هدف می باشد ۱) هدف علمی  ۲) هدف کاربردی ۳) هدف خاص و این تحقیق نیز از این امر مستثنی نبوده و به دنبال سه هدف فوق می باشد .

سهامداران همواره به دنبال راههایی برای ارزیابی عملکرد مدیران در جهت ثروت آفرینی برای شرکت و برآورد عملکرد آینده می باشند و در عمل مشاهده می شود که از اطلاعات و معیار های نامناسبی برای قضاوت در مورد عملکرد مدیران استفاده می کنند. عدم استفاده از معیارهای مناسب برای ارزیابی عملکرد و ارزش آفرینی برای سهامداران از یک سو باعث می شود قیمت سهام شرکتها به ارزش واقعی آنها نزدیک نشود و این پدیده معمولاً موجب ضرر و زیان یک گروه از خریداران سهام و سود سرشار گروه دیگر خواهد شد . از سوی دیگر عدم جبران خدمات مدیران به تناسب عملکرد واقعی آنها در جهت حداکثر سازی ثروت سهامداران موجب ایجاد شکاف بین منافع مدیران و سهامداران شد ه و مشکلات تضاد منافع میان نماینده و مالک به وجود خواهد آمد. بنابراین تحقیق حاضر سعی دارد به بررسی محتوای اطلاعاتی EVA شرکتهای برتر و وجود رابطه احتمالی بین سود اقتصادی وسود حسابداری با بازده حقوق صاحبان سرمایه[۱]  شرکتها بپردازد.

[۱]- ROE