مهم ترین هدف گزارشگری مالی تهیه آن گونه اطلاعاتی است که با اندازه گیری سود واجزای تشکیل دهنده آن فراهم شده و عملکرد واحد تجاری را نشان می‌دهد. از نظر حسابداری سود دارای مفهوم خاصی بوده و تعریف آن عبارت است از تفاوت بین درآمد تحقق یافته و هزینه‏ های واقع شده طی یک دوره سالی اهمیت سود در شرایط کسب و کار رقابتی بیشتر می شود. زیرا واحد انتفاعی سود آورد توان رقابت خواهد داشت. همچنین همگامی با تغییرات اقتصادی زمانی امکان پذیر است که واحد انتفاعی سودآور باشد البته سود از دیدگاه های مختلف، تعریف می شود و بر همین اساس مفاهیم خاص می‌یابد. این امر موجب می‌گردد که در مباحث حسابداری رویکردهای مختلف برای شناسایی سود ارائه گردد (نیکومرام، رهنمای رودپشتی، هیبتی، ۱۳۸۴). بیانیه شماره ۱ از مفاهیم حسابداری مالی بیانگر این است که سرمایه گذاران، بستانکاران و سایر افراد تمایل دارند که خالص جریان های نقدی آینده شرکت را برآورد کنند ولی اغلب آن ها با بهره گرفتن از سود می کوشند قدرت سودآوری شرکت را برآورد نمایند، سودهای آینده را پیش‌بینی کنند و یا ریسک های مربوط به سرمایه گذاری در شرکت یا دادن وام به آن را مورد ارزیابی قرار دهند.

تئوری نمایندگی و تئوری علامت دهی رابطه معنی داری را میان رویه های افشا و سودآوری متصور می باشد (واتسون و همکاران^[۶۳]، ۲۰۰۲؛ ایسمیل و کندلر^[۶۴]، ۲۰۰۵). در شرکت هایی که از سودآوری بالایی برخوردار می‌باشند مدیران در راستای تثبیت موقعیت شغلی خود و افزایش میزان پرداخت ها به ویژه تلاش می‌کنند تا اطلاعات را با جزئیات بیشتری ارائه نمایند. همچنین از آنجایی که شرکت های سودآور بیشتر در معرض فشار سیاسی و رسیدگی عمومی قرار دارند لذا از مکانیسم هایی همچون افشای اختیاری بیشتر بهره می گیرند. بر اساس مطالعات هولند (۲۰۰۵) شرکت ها در موقعیت های خوب افشای اختیاری بیشتری را نسبت به موقعیت های بد ارائه می نمایند. ‌بنابرین‏ ما انتظار داریم رابطه معنی داری میان سودآوری و میزان محتوای اطلاعاتی افشای اختیاری شرکت ها وجود داشته باشد.

۲-۱۱ مروری بر مطالعات پیشین

۲-۱۱-۱ مطالعات خارج از ایران

سینگ وی و دسای (۱۹۷۱) تحقیقی را تحت عنوان تجزیه و تحلیل تجربی کیفیت افشای مالی شرکت ها در آمریکا انجام دادند. به نظر این محققان، افشای اطلاعات شرکت ها می‌تواند شکل های مختلفی داشته باشد و گزارش سالانه به سهام‌داران شکل مهمی از افشای ادواری شرکت است. بر اساس نتایج ارائه شده توسط این دو محقق، شرکت های بزرگ نسبت به شرکت های کوچک از کیفیت افشای بهتری برخوردار می‌باشند. همچنین شرکت هایی که تعداد سهام‌داران بیشتری داشته باشند، از کیفیت افشای بهتری برخوردارند.

نتایج مطالعات دیاموند و ورکچیا (۱۹۹۱) حاکی از این است که شرکتهایی که رتبه تعیین شده آن ها توسط تحلیل گران در رابطه با میزان افشا ارتقاء یافته است، با افزایش تقاضا برای سهام مواجه شده اند. به اعتقاد آن ها افشای اختیاری منجر به کاهش عدم تقارن اطلاعات بین سرمایه گذاران آگاه و ناآگاه می شود. در نتیجه در خصوص شرکت هایی با سطوح بالای افشاگری، سرمایه گذاران می ‏توانند به اطمینان نسبی دست یابند که هر گونه معامله سهام به قیمت منصفانه صورت گرفته است و این خود افزایش نقدینگی شرکت را به همراه خواهد داشت.

بوتوسان^[۶۵] (۱۹۹۷) تحقیقی با عنوان رابطه بین سطح افشای اختیاری و هزینه سرمایه حقوق صاحبان سهام انجام داد. به اعتقاد وی هنگامی که افشای اطلاعات توسط شرکت به طور ناقص صورت پذیرد سرمایه گذاران در پیش‌بینی بازده آتی سرمایه گذاری خود متحمل ریسک شده و در ازای پذیرش این ریسک خواستار بازده اضافی خواهند بود. در مقابل، شرکتهایی با سطوح بالای افشای اطلاعات و طبعاً ریسک اطلاعاتی پایین، نسبت به شرکتهایی با سطوح پایین افشا احتمالاً متحمل هزینه تأمین مالی پایین تری خواهند شد. وی در این مطالعه به منظور اندازه گیری سطح افشای اختیاری از گزارشات سالانه شرکت ها و رتبه بندی ارائه شده توسط مؤسسه‌ مدیریت سرمایه گذاری و تحقیق (AIMR) استفاده کرد و نتیجه گرفت که با افشای اختیاری بیشتر در گزارش های سالانه از هزینه سرمایه حقوق صاحبان سهام کاسته می شود

هیل^[۶۶] (۲۰۰۲) تأثیر افشای اختیاری شرکت بر روی هزینه سرمایه مورد انتظار حقوق صاحبان سهام را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد که کیفیت افشا همچون هزینه سرمایه حقوق صاحبان سهام ذاتاً ذهنی بوده و ارزیابی آن بسیار مشکل است. وی برای محاسبه کیفیت افشای صورت های مالی، شرکت های نمونه را برای سال ۱۹۹۷ بر اساس شاخصی مبتنی بر اطلاعات اختیاری ارائه شده توسط شرکت رتبه بندی نمود. وی ‌به این نتیجه رسید که یک رابطه منفی و با اهمیتی بین کیفیت افشا و هزینه مورد انتظار حقوق صاحبان سهام وجود دارد.

بال و شیواکومار (۲۰۰۵) شواهدی را از ۲۵ کشور دارای نظام حقوقی عرفی و نظام حقوقی موضوعه طی سال های ۱۹۸۵ تا ۱۹۵۵ شامل بیش از ۴۰۰۰۰ نمونه (شرکت – سال) ارائه داده‌اند. شواهد ارائه شده مطابق با این فرض می‌باشد که الگوی راهبری مالکیت پراکنده در کشورهای دارای نظام حقوقی عرفی، نسبت به الگوی راهبری مالکیت متمرکز در کشورهای دارای نظام حقوقی موضوعه، افشای به موقع تر اطلاعات مالی را باعث شده است. با توجه به اهمیت کاهش ریسک های مالی در بازار،ایشان مشاهده کردند که در کشورهای دارای نظام حقوقی عرفی، اخبار بد به موقع افشا می‏ شود. یکی از دلایل آن این است که افشای اخبار بد توسط مدیریت از قابلیت اتکای بیشتر برخوردار است و می‌تواند به عنوان اطلاعات مفید برای تأمین کنندگان بیرونی سرمایه مورد استفاده قرار گیرد. به علاوه در این کشورها، نارسایی در افشای اخبار بد با اهمیت در زمان مناسب، می‌تواند منجر به اقامه دعاوی حقوقی توسط سهام‌داران شود، بدین نحو که زیان وارده به خود را به مسئله اطلاع مدیریت از اخبار بد و عدم انتشار عمومی آن مرتبط می‌سازند.

و پیشینه تحقیق

۲-۱- مقدمه

هر پژوهش علمی که انجام ‌می‌گیرد بر پایه­ها، ارکان و نتایج مطالعات و تحقیقات پشین استوار است که هر پژوهشگر باید سعی نماید مرتبط­ترین دستاوردهای تحقیقات پژوهشگران قبلی را شناسایی نموده تا دریابد که دیگران تا چه درجه­ای نزدیک پژوهش مورد نظر او را بررسی کرده ­اند و به آن نزدیک ‌شده‌اند. به عبارت دیگر چه ابعادی از مسئله پژوهش مورد پژوهش قرار گرفته و چه ابعادی بررسی نشده است. مطالب این فصل شامل پنج بخش ‌می‌باشد. در بخش اول در خصوص مسئولیت اجتماعی شرکت و تعاریف مرتبط با آن صحبت شده است و در بخش دوم تصویر قیمت بیان شده است. در بخش سوم به ارائه مفاهیم و تعاریفی در زمینه برند و ارزش ویژه برند و دیدگاه­ های موجود پرداخته شده. بخش چهارم به واکنش مصرف ­کننده اختصاص دارد که به طور خاص شامل رضایت، اعتماد ، نگرش، وفاداری و قصد رفتاری است و نهایتاًً در بخش آخر به جمع ­بندی پژوهش­ها و ادبیات گذشته در این خصوص پرداخته شد.

۲-۲ مسئولیت اجتماعی شرکت

در طول نیم قرن گذشته، بسیاری از تعاریف مختلف از مسئولیت اجتماعی شرکت ها ظاهر شده اند. با این حال، این مفهوم دشوار و پیچیده باقی مانده است. دالسرود (۲۰۰۸) سی و هفت تعریف از مسئولیت اجتماعی شرکت­ها را شناسایی کرد. در میان انبوه تعاریف ارائه شده، تعریف الکینگتون^[۴] (۱۹۹۷) یکی از محبوب­ترین تعاریف کاربردی در جامعه علمی و کسب و کار است. الکینگتون معتقد است یک کسب و کار هنگامی پایدار است که با رفاه اقتصادی، کیفیت محیط زیست و عدالت اجتماعی همراه گردد (کانگ و همکاران، ۲۰۱۵).

هر چند تعریف دقیقی از مسئولیت اجتماعی سازمان­ها وجود ندارد، این مفهوم عموماً به شیوه­ای از کسب و کار و نیز خلق ارزش­های اجتماعی اطلاق می­ شود که مطابق و حتی فراتر از الزامات قانونی و اخلاقی عمل می­ کند و خواست­های عمومی و اقدامات قانونی در ‌پاسخ‌گویی‌ به ارزش­های گروه ­های ذی نفع را در نظر ‌می‌گیرد (لتکنهورست، ۲۰۰۴). اسمیت (۲۰۰۳)، مسئولیت اجتماعی را فرایند ایجاد ثروت، ارتقای مزیت رقابتی و حداکثر کردن ارزش از ثروت ایجاد شـده برای جامعه می­بیند (ژو و تان، ۲۰۰۸). مسئولیت اجتماعی وظیفه سازمان تعریف شده است که از طریق آن سـازمان ضمن انجام فعالیت­های خود به حقوق افراد احــترام می­ گذارد و رفاه عمومی را ارتقا می­دهد. یکی از تعاریف معروف را انجمن کسب و کار جهانی توسعه پایدار^[۵] ، در سال ۱۹۹۹ ارائه کرد و مسئولیت اجتماعی شرکت را تعهد مستمر کسب و کار برای رفتارهای اخلاقی و توسعه اقتصادی تعریف کرد، در صورتی که بهبود کیفیت زندگی نیروی کار و خانواده آن­ها به همراه بهبود کیفیت زندگی جامعه محلی به صورت گسترده برآورده شود شاهین و زیری، ۲۰۰۷).

مسئولیت اجتماعی بیان می­ کند که تنها سودآوری هدف کسب وکار نیست. به علاوه، گفته می­ شود که سازمان­ های مسئول در برابر جامعه در عملکرد تجاری خود نیز موفق­ترند و به اهدافی چون فروش محصولات، اعتمادسازی و کسب برند می­رسند (چمویلیلوک و باچر، ۲۰۱۳). مسئولیت اجتماعی زیرمجموعه­ای از وظایف شرکت دیده می­ شود که با فعالیت­های داوطلبانه در قبال جامعه ارتباط دارد. مسئولیت اجتماعی ممکن است روشی دیده شود که کسب و کارها با کارکنان، مشتریان، تأمین کنندگان، دولت، سازمان­ های غیرانتفاعی و سهام دارانشان تعامل ‌می‌کنند (آروالو و آرویند، ۲۰۱۱). مسئولیت اجتماعی شرکتی، یک روش مدیریتی است که از راه ارتباط اخلاقی و شفاف شرکت با تمام ذینفعان، همچنین با کسانی که در تعیین اهداف شرکت دخیل هستند، تعریف می­ شود و بر توسعه پایدار جامعه، حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی برای نسل­های آینده، پذیرش تغییرو پیشبرد کاهش مسائل اجتماعی هماهنگ است (فیلهو و همکاران، ۲۰۱۰). به معنای دقیق کلمه، حتی اگر چنین فعالیت­هایی از نظر قانونی حاکمیت نیافته باشند؛ شرکت­ها به جامعه تعهد دارند که به روش یک مسئول اجتماع رفتار کنند. داد^[۶] (۱۹۳۲)، درباره نظریه­ای بحث می­ کند که می­گوید یک شرکت تجاری در جایگاه یک نهاد اقتصادی، افزون بر وظیفه کسب سود، وظیفه اجتماعی نیز دارد. او مدعی است که هدف صحیح شرکت، به تأمین پول برای سهام داران محدود نشده است؛ بلکه به طور کلی شامل تأمین امنیت شغلی بیشتر برای کارکنان، محصولات با کیفیت بهتر برای مصرف­ کنندگان و توزیع گسترده ­تر رفاه اجتماعی است (استوت، ۲۰۰۲). دیدگاه ذینفع، یک شرکت را در مرکز انواع خواسته­ های گروه ­های اجتماعی قرار می­دهد. مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR)، تلاشی است که برای تحقق این انتظارات، نیازها و خواسته­ های مختلف انجام می­ شود و تحقق یکی پس از دیگری، اعتماد اجتماعی را افزایش داده و از اعتبار کسب وکار حمایت می­ کند (مارتینزی، ۲۰۱۲). هر شرکت و مدیر بازاریابی باید دارای بینشی باشد فراتر از متابعت از آنچه که قانونی و مجاز شمرده می­ شود. بینشی مبتنی بر معیارهایی که بر اساس شرافت شخصی، وجدان شرکتی و تأمین رفاه بلندمدت برای مصرف کننده استوار است. فلسفه روشن و متعهد، به مدیر بازاریابی کمک می­ کند تا با بسیاری از مسائل پیچیده­ای که بازاریابی و سایر فعالیت­های انسانی با آن مواجه می­ شود، برخوردی منطقی داشته باشد (کاتلر و آرمسترانگ، ۱۹۹۱). کارول^[۷] (۱۹۹۱)، در مطالعه­ ای که با عنوان «هرم مسئولیت اجتماعی بنگاه» انتشار یافت، این مسئولیت ­ها را در چهار دسته طبقه ­بندی ‌کرده‌است. به گفته او مسئـولیت­های اجتماعی شـرکت­ها فراتر از الزامات اقتصادی و قانونی است. کارول مسئولیت­های اجتماعی هر بنگاه را در چهار بعد مطرح کرد که شامل مسئولیت اقتصادی ، قانونی، اخلاقی و بشردوستانه است (لمندی، ۲۰۰۷).

۱٫مسئولیت اقتصادی^[۸]: این بعد، مسئولیت بسیار مهم شرکت­های تجاری است. در طول تاریخ، شرکت‌های تجاری که یک واحد اقتصادی در جامعه شمرده می­شوند، مسئول عملکرد درست هستند. درکل آن­ها مسئول تأمین محصولات و خدمات مورد نیاز جامعه به شمار می­آیند .این بعد، پایه ابعاد بعدی در نظر گرفته می­ شود.

مسئولیت پذیری بشردوستانه

مسئولیت پذیری اخلاقی

مسئولیت پذیری قانونی

مسئولیت پذیری اقتصادی

نمودار ۲-۱- مدل مسئولیت های اجتماعی شرکت­ (کارول، ۲۰۰۰)

۲٫ مسئولیت قانونی^[۹]: همچنین جامعه از شرکت­های تجاری انتظار دارد که در چارچوب قوانین و مقررات عمل کنند. قوانین و مقررات هم­راستا با تعریف هنجارهای جامعه هستند؛ شرکت­های تجاری باید برای انجام مسئولیت خود در برابر جامعه با آن هماهنگ شوند. تمام شرکت­ها باید این مسئولیت را برای تداوم عملکرد انجام دهند.

۳٫ مسئولیت اخلاقی^[۱۰]: این بعد، تعهد اخلاقی شرکت­های تجاری برای دست یابی به حق و عدالت است و صرف نظر از مواردی که در قانون تدوین شده است، تنها به وسیله جامعه مشخص می­شوند. این بعد، فقط سطح بعدی هرم نیست؛ بلکه تأثیر متقابل پویایی نیز با مسئولیت قانونی دارد. به گفته دیگر، مسئولیت اخلاقی به طور منظم مسئولیت قانونی را توسعه بخشیده و شرکت­های تجاری را به عملکرد در سطحی بالا یا در همان سطح مورد نظر قانون، به پیش می­برد.

ازدواج موقت با هر زنی چه صغیره و چه کبیره آزاد یا کنیز باشد نفقه و سکنی به او تعلق نمی گیرد^[۷۱] .

ماده ۱۱۱۳ ق . م ‌به این امر اشاره ‌کرده‌است

در عقد انقطاع زن حق نفقه ندارد مگر این که شرط کرده باشد یا آنکه عقد مبنی برآن جاری شده باشد^[۷۲] .

پس مرد در زمینه کیفیت و کمیت نفقه در نکاح موقت چون نفقه ای تعلق نمی گیرد تکلیفی ندارد وفقط در یک صورت آن هم در ضمن عقد شرط کرده باشد .

موارد اطاعت زن از شوهرش

۱)تمکین

۲)برطرف کردن چیزهای تنفر آوری که با استمتاع والتذاد ضدیت دارند .

۳)خارج نشدن از منزل شوهر بدون اجازه او

۴)نظافت و آرایش در صورتی که شوهر بخواهد .

۵)مواردی دیگر از این قبیل مانند سکونت در منزل

اگر شوهر برای همسرش منزل مسکونی موافق شان او تهیه کرده باشد برزن لازم است در آنجا سکونت کند و در صورت تخلف ناشزه محسوب می شود یا ماندن در آنجا بدان زن «حرجی » یا «ضرری» باشد و شوهر نتواند این حرج و ضرر را با تهیه وسایل رفاهی از او برطرف کند ‌بنابرین‏ اگر زن در یکی از موارد یاد شده از فرمان شوهرش سرپیچی کند ناشزه شمرده می شود و استحقاق نفقه نخواهد داشت البته نشوز زن باید با دلیل شرعی اثبات شود و تا اثبات نشده نمی توان او را از نفقه محروم کرد در غیره موارد یاد شده برزن واجب نیست از شوهر اطاعت کند مثلا اگرشوهرش او را به انجام کارهای خانه یا کارهای شخصی خودفرمان دهد اطاعت از او برزن واجب نیست و در صورت سرپیچی ناشزه ثمره نمی شود ^[۷۳].

۶)بالغ باشد تا مرد از او استمتاع و تمتع کافی را ببرد^[۷۴] .

۳-عدم ارتداد برپایه این شرط اگر زن مرتد شود و از اسلام برگردد استحقاق نفقه ندارد مگر اینکه در ایام عده دوباره به اسلام برگردد که در این صورت استحقاق نفقه نیز برمی گردد .

توضیح این نکته لازم است که پس از ارتداد زن و پایان مدت عده پیمان زناشویی او باطل می شود اگرزن در مدت عده از ارتداد برگردد پیمان زناشویی او باطل نمی شود ^[۷۵].

۴-قابلیت ‌کام‌ جویی : شرط دیگروجوب نفقه آن است که برای زن و شوهر امکان استمقاق والتذاد جنسی از یکدیگر وجود داشته باشد ولی اگر زوج و زوجه به حدی خردسال باشند که این امکان وجود نداشته باشد ظاهر نفقه واجب نمی شود .

بخش سوم

نفقه نزدیکان

مفهوم نفقه نزدیکان

قرابت معمولاً بر سه قسم است، نخست قرابت نسبی که در اثر خون یعنی تولد یکی از دیگری و یا دو نفر از یک نفر به وجود خواهد آمد که در اینجا این نوع خویشاوندی مورد بحث ما است. دوم، قرابت رضاعی که به سبب شیر خوردن ایجاد می‌شود و سوم قرابت سببی که در اثر نکاح بین هریک از زوجین با خویشاوندان دیگری حاصل می‌شود. ‌بنابرین‏، در اینجا دو نوع اخیر به بحث ما به عنوان نفقه خویشاوندان و نزدیکان، ارتباطی نخواهد داشت و تبعاً از بحث راجع به آن ها صرفنظر می‌نماییم. دلیل این بی‌ارتباطی، ماده ۱۱۹۶ق.م. است. در این ماده می‌خوانیم: در روابط بین اقارب، فقط اقارب نسبی در خط عمودی اعم از صعودی یا نزولی ملزم به انفاق یکدیگرند.

راجع به نفقه خویشاوندان، می‌دانیم که معمولاً هر کسی نفقه خود را تأمین می‌کند. ولی، گاهی هدف این است که اعضای خانواده در صورت نیاز به خرجی، ملزم به انفاق نزدیکان باشند و هر توانگری نفقه فامیل مستمند خود را بپردازد، و این تکلیف باعث می‌شود که پدر و مادر و فرزندان در حد وسع، نیازهای مالی یکدیگر را تأمین کنند و خویش نیازمند، ناگزیر به مراجعه به دیگران که هیچ رابطه خونی و نسبی با وی ندارند، نداشته باشد و به شخصیت اخلاقی، اجتماعی و احساسات طبیعی او خللی وارد نشود. بدین ترتیب، منظور از نفقه نزدیکان، تأمین نفقه خویشان نسبی است که ندار بوده و نتوانند به وسیله اشتغال به شغلی، نیازهای اساسی خود را مانند: مسکن، لباس، غذا و اساس خانه، تأمین نمایند و این نیازها و حاجات را، کسی که ملزم به انفاق است در حد استطاعت و تحت شرایطی، باید تأمین کند.

با تعریف نفقه، روش‌های پرداخت و مسائل پیرامون آن در فصل گذشته آشنا شدیم و حتی برخی از مسائل مرتبط با نفقه اقارب را در گفتارهای مربوط به نفقه زن (زوجه) بیان کردیم. ‌بنابرین‏، برای رعایت اختصار، از تکرار آن ها به عنوان بحث مستقل، پرهیز می‌نماییم و تنها تلاش می‌کنیم به مواردی که بین نفقه نزدیکان و خرجی زن اختلاف وجود دارد، در طول بحث و در حد نیاز، اشاراتی داشته باشیم.

در اینجا مناسب است به واسطه الزام به انفاق نزدیکان با نظم عمومی هم اشاره‌ای داشته باشیم و اضافه نماییم که: قواعد مربوط ‌به این الزام، در واقع به حیات و سلامت و شخصیت فردی و خانوادگی مستحق نفقه نظارت دارد و از اموری نیست که قراردادهای خصوصی بتواند در آن اخلال کند، وانگهی دولت در اجرای این الزام نفع مستقیم دارد، چرا که سرانجام بینوایان، اگر به وسیله خویشان نگهداری نشوند، سربار جامعه و دولت خواهند شد. ‌بنابرین‏، مستحق نفقه نمی‌تواند از حق خود در این باره بگذرد یا ضمن قراردادی آن را به دیگری منتقل سازد یا ملزم شود که دعوی حقوقی یا کیفری طرح نکند یا میزان نفقه را در مصالحه‌ای کاهش دهد .

‌بنابرین‏، با تعریف و مصادیقی که قانون مدنی از نفقه اقارب ارائه نموده است ‌به این بحث خاص خاتمه می‌دهیم. ماده ۱۲۰۴ق.م. مقرر می‌کند: نفقه اقارب عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث‌البیت به قدر رفع حاجت، با در نظر گرفتن درجه استطاعت منفق.

منابع نفقه نزدیکان

منابع فقهی

همچنان که در قبل راجع به نفقه زن و مبنای فقهی آن، به آیات قرآن کریم و روایاتی از معصومین (ع) اشاره کردیم که برخی از آن ها ‌در مورد نفقه نزدیکان نیز صادق است. با این، حال چون فقهای امامیه برای وجوب نفقه به قرآن و روایات و حتی اجماع استدلال می‌کنند، در اینجا تلاش می‌شود، برخی از این آیات و روایات را یادآوری نماییم. آیات و احادیثی که بعضی از آن ها صراحت بیشتری ‌در مورد نفقه اقارب دارند و برخی به طور ضمنی و حتی بعضی معنای صدقه و ثواب برای پرداخت نفقه خویشان، از آن ها به ذهن می‌رسد.
‌در مورد آیات قرآن مجید، برای نمونه می‌توان به قسمتی از آیه ۲۳۳ سوره بقره اشاره نمود. خداوند در این آیه می‌فرماید: … لاتضار والده بولدها و لا مولودله بولده و علی‌الوارث مثل ذلک … (یعنی نباید مادر در نگهداری فرزند به زیان افتد و نه پدر بیش از متعارف برای کودک متضرر شود و اگر کودک را پدر نبود، وارث باید در نگاهداری او به متعارف قیام کنند). بدین ترتیب، از ظاهر این قسمت از آیه، با توجه به بخش قبلی آن که ‌در مورد شیر دادن مادر به فرزند است و تکلیف پدر فرزند برای تأمین خوراک و پوشاک مادر به جهت شیر دادن فرزند تا دوسال تمام، می‌بینیم که در حد وسع و توان حضانت و نگهداری کودک که مستلزم هزینه و وقت و غیره است، با پدر و مادر است و حتی اگر طفل فاقد پدر باشد، ورثه او باید در نگهداری کودک در حد عرف اقدام نمایند.

مزیت دیگر صندوق های سرمایه گذاری ، اعمال مدیریت حرفه ای و تخصصی یکسان بر وجوه کلیه سرمایه گذاران – جزء یا عمده، حقیقی یا حقوقی – است. بدین مفهوم که میزان سرمایه، تاثیری بر نحوه اعمال مدیریت مدیران صندوق بر وجوه سرمایه گذاران ندارد، زیرا این وجوه به صورت مجتمع در اوراق بهادار سرمایه گذاری می شود.

مزیت سوم، خرید و فروش آسان واحد های سرمایه گذاری صندوق، برای سرمایه گذاران است. زیرا خود صندوق هم فروشنده و هم خریدار سهام است و تمامی صندوق ها با اعلام یک شماره تلفن رایگان ، بدون حضور سرمایه گذار و با افتتاح یک شماره حساب مخصوص به نام سرمایه گذار، عملیات خرید و فروش آن ها را انجام می‌دهند. از آنجایی که واحد های سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه متغیر در بازار بورس معامله نمی شود، مشمول مراحل وقت گیر قانونی و اداری به منظور دریافت و پرداخت وجوه، اخذ سهام و …. نیست.

تنوع بخشی: طبق نظریه نوین پرتفوی، سرمایه گذاری در تعداد معینی از سهام مختلف به کاهش چشمگیر ریسک غیر سیستماتیک سرمایه گذاری منجر می‌گردد. این صندوق ها با سرمایه گذاری در دامنه وسیعی از سهام، به هدف فوق دست می‌یابند

هزینه های کمتر عملیاتی: از آنجا که وجوه در اختیار صندوق به شیوه ای حرفه ای و در مقیاسی وسیع اداره می‌شوند، لذا هزینه های مبادلاتی نسبتاً کمی را در مقایسه با سرمایه گذاری انفرادی متقبل می‌شوند، که این امر خود به افزایش بازدهی سرمایه گذاری منجر می شود.

ارائه خدمات به سهام‌داران: صندوق ها خدمات بسیار مناسبی به سرمایه گذاران ارائه می نمایند؛ که از مهمترین آن ها می توان به سرمایه گذاری مجدد وجوه ، پرداخت وجوه حاصل از سرمایه گذاری به سهام داران در اسرع وقت، خرید و فروش تلفنی و انتقال سریع و بدون هزینه وجوه سرمایه گذاران در بین صندوق های هم خانواده^[۴۸] اشاره نمود.

اطمینان از اقدامات غیر اخلاقی مدیران: تنها منبع ریسک در صندوق کاهش ارزش سرمایه گذاری است و احتمال ضرر ناشی از تقلب، رسوایی مالی یا ورشکستگی در چنین شرکت هایی تقریبا برابر صفر است(راعی و سعیدی، ۱۳۸۹).

۲-۱۳)انواع صندوق های سرمایه گذاری از نظر ابزار های مورد استفاده

مهم ترین موضوعی که سرمایه گذار در هنگام خرید واحد های سرمایه گذاری یک صندوق بایستی بدان توجه نماید، هدف سرمایه گذاری صندوق است.هدف سرمایه گذاری صندوق بیانگر حیطه فعالیت ، چگونگی رسیدن به هدف و نوع اوراق بهادار قابل سرمایه گذاری خواهد بود. این هدف درکتابچه پذیره نویسی^[۴۹] بیان می شود و هر سرمایه گذار طبق مقررات، بایستی قبل از سرمایه گذاری، یک نسخه از کتابچه پذیره نویسی را به منظور آگاهی از هدف سرمایه گذاری و داشتن اطلاعات لازم در انتخاب صحیح سرمایه گذاری در اختیار داشته باشد. صندوق های سرمایه گذاری به انواع متفاوتی تقسیم می‌شوند که به طور خلاصه به صورت ذیل است:

۲-۱۳-۱)صندوق های سرمایه گذاری سهام

با هدف کسب درآمد ثابت.

با هدف رشد.

با هدف رشد متهوارنه

ترکیب رشدی و درآمدی

با هدف سرمایه گذاری در شرکت های کوچک و …

۲-۱۳-۲)صندوق های سرمایه گذاری اوراق قرضه

اوراق قرضه دولتی.

اوراق قرضه شرکتی

اوراق قرضه قابل تبدیل

اوراق قرضه با پشتوانه وامهای رهنی

اوراق قرضه شهرداری ها

۲-۱۳-۳)صندوق های سرمایه گذاری بازار پول:

ابزار های بازار پول( اسناد و خزانه، اوراق قرضه کوتاه مدت سازمان های دولتی، گواهی سپرده قابل معامله ).

اوراق قرضه کوتاه مدت دولتی.

اوراق قرضه کوتاه مدت شهرداری ها

۲-۳-۶-۴)صندوق های سرمایه گذاری متوازن

۲-۳-۶-۵)صندوق های سرمایه گذاری با صنعت خاص

۲-۳-۶-۶)صندوق های سرمایه گذاری با هدف دوگانه

۲-۳-۶-۷)صندوق های سرمایه گذاری بین‌المللی

۲-۳-۶-۸)صندوق های سرمایه گذاری شاخصی(گالاگردرا و سیلواپول^[۵۰]، ۲۰۰۹).

۲-۱۴)اهداف صندوق های سرمایه گذاری

هدف اصلی صندوق های سرمایه گذاری یکی از موارد زیر است:

درآمدی: تمرکز اصلی بر فراهم نمودن یک جریان نقدی مداوم از طریق سود نقدی.

رشدی: تأکید بر افزایش ارزش سرمایه گذاری اولیه سهامدار.

درآمدی و رشدی: ترکیبی از دو رویکرد فوق است.

یکی دیگر از روش های طبقه بندی صندوق ها، بر درجه تنوع بخشی سرمایه گذاری صندوق تمرکز می کند. صندوق هایی که به مثابه صندوق های متنوع شده شناخته می‌شوند، که از قواعد زیر پیروی می نمایند.

بیش از ۵ درصد دارایی های خود را در یک شرکت ( دارایی ) سرمایه گذاری نکنند. چنانچه ارزش یک سهم خاص، منجر به افزایش وزن آن در پرتفوی صندوق گردد، ضرورتی به فروش آن برای دسترسی به حد تعیین شده وجود نخواهد داشت.

مالکیت بیش از ۱۰ درصد یک شرکت را در اختیار ندارند.

صندوق هایی که دو قاعده قانون فوق را رعایت ننمایند غیر متنوع نامیده می شده و ریسک آن ها بیشتر است.در کتابچه پذیره نویسی صندوق به موارد بالا دقیقاً اشاره می شود(سینکلس و رزنیزاک^[۵۱]، ۲۰۰۹).

۲-۱۵)سازمان ( ساختار) صندوق سرمایه گذاری:

صندوق های سرمایه گذاری برای انجام عملیات خود به عواملی نیاز دارند که در ذیل به آن ها شاره می‌گردد:

مالکیت سهام داران^[۵۲]: صندوق سرمایه گذاری شرکت یا تراستی است که مالک آن صدها یا هزاران سهام جزء می‌باشند.

هیئت مدیره^[۵۳]: هیئت مدیره توسط سهام‌داران تعیین می شود و مسئولیت مدیریت شرکت را بر عهده دارند و باید نظارتی کامل بر شیوه مدیریت شرکت و مشاور سرمایه گذاری داشته باشند. هیئت مدیره می‌تواند قرارداد سالیانه مشاور را رد یا مجددا تأیید نماید. طبق مقررات SEC ، هیئت مدیره بایستی حداقل تعدادی عضو مستقل یا خارج از سازمان داشته باشد.

شرکت مدیریت^[۵۴]: فعالیت‌های روزانه صندوق توسط شرکت شرکت مدیریت انجام می شود. که معمولا‍ً همان شرکتی است که صندوق را تشکیل داده است. شرکت مدیریت همچنین به مشاوره سرمایه گذاری در زمینه خرید و فروش سهام برای پرتفوی خدمات ارائه می‌دهد.

نقد: در این بررسی پژوهشگربه خوبی نتایج مثبت آموزش را نشان داده است ولی ‌بهتر بود به جای تفکیک دو روش آموزشی مفید، تلفیقی کارمی کرد .

پژوهشی توسط آوازه و همکاران ‌در سال‌ ۱۳۸۹ با هدف بررسی آگاهی ،نگرش وعملکرد زنان درخصوص تغذیه و ورزش وارتباط آن با عوامل خطربیماری های قلبی و عروقی انجام شد.در این مطالعه‌ توصیفی، مقطعی وسیع سبک زندگی و عوامل خطرزای بیماری‌های قلبی و عروقی در سطح شهر زنجان با بهره گرفتن از پرسشنامه استاندارد مونیکا مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه داده های مربوط به ۹۹۷ زن بالای بیست سال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اکثریت نمونه های مورد پژوهش از اثر ورزش و تغذیه‌‌ی سالم در پیشگیری از بیماری‌های قلبی، عروقی از آگاهی(۷.۶۶٪) و نگرش (۴.۶۲٪) در سطح خوب برخوردار بودند. اما تنها ۶.۲۳ نمونه ها در زمینه‌ی ورزش و ۱.۲۴٪ در زمینه‌ی تغذیه دارای عملکرد خوب بودند. واحدهای مورد پژوهش با انجام ورزش ارتباط معنادار آماری نشان داد. ولی بین میزان آگاهی واحدهای مورد پژوهش در خصوص تغذیه با میزان قند خون، فشار خون و کلسترول و عملکرد ارتباط معناداری مشاهده نگردید. آگاهی و دانش به تنهایی نمی‌تواند عملکرد افراد را تضمین نماید. لزوم انجام مداخلات جهت ارتقای رفتارهای بهداشتی ضـروری است.

نقد: در این بررسی پژوهشگربا درنظر گرفتن شاخص های آزمایشگاهی پایه ای محکم برای نتایج بررسی خود لحاظ ‌کرده‌است که بسیار حائز اهمیت است واین بررسی می‌تواند نشان دهنده ی خلا آموزش درخصوص عملکردهای بهداشتی باشد.بهتر بود پژوهشگربا مداخله ی آموزشی ارتقائ عملکرد را نشان می‌داد.

درمطالعه ایی که توسط آرزو رسولی و همکاران درسال۱۳۸۸با عنوان بررسی تاثیر برنامه آموزش بهداشت تلفیقی برآگاهی،نگرش وعملکرد تغذیه ای دانش آموزان دختر مدارس راهنمایی شهر بجنورد بر روی۱۱۵ دختردانش آموز انجام شد، نشان می‌دهد میانگین آگاهی دانش آموزان گروه مداخله پس از آموزش از۱.۱ ±۲.۶ به ۱.۱ ±۹.۸، نگرش از۳.۱±۶.۵ به ۳.۱±۳.۸ وعملکردصحیح از۳.۱±۰.۵ به ۳.۱±۸.۶ افزایش یافته است ( ۰.۰۰۱=α).

نقد: در این بررسی ارتقاءنگرش دانش آموزان قابل توجه می‌باشد ولی عملکرد صحیح افزایش قابل توجهی را نشان نمی‌دهد.به نظر می‌رسد دوره ی آموزش ،کوتاه بوده یا متناسب با سن جامعه ی مورد پژوهش درنظر گرفته نشده است.

درمطالعه ایی رحیمی و همکاران با هدف تعیین آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه ای زنان شاغل دانشگاه علوم پزشکی تبریز و مداخله جهت اصلاح این متغیرها ‌در سال‌ ۱۳۸۸انجام گرفت. روش بررسی این پژوهش مداخله ای بر روی ۴۴۷ نفر از زنان شاغل در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام گرفت. ابتدا آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه ای نمونه ها با بهره گرفتن از پرسشنامه تعیین گردید. سپس مداخله آموزشی جهت دادن آگاهی درباره روش های تغذیه صحیح به صورت یک جلسه سخنرانی (حدودا دو ساعت) و ارائه یک کتابچه آموزشی انجام شدو۲ ماه بعد از آن ارزشیابی تاثیر مداخله به وسیله پرسشنامه انجام گرفت.

یافته هانشان داد قبل از انجام مداخله آموزشی، سطح آگاهی تغذیه ای خوب، متوسط و ضعیف به ترتیب ۷.۸۲٪، ۵.۱۶٪ و ۸.۰٪ بود و پس از انجام مداخله آموزشی، این درصدها به ترتیب به ۸۹٪ ، ۵/۱۰٪ و ۵/۰٪ تغییر یافت. اختلاف موجود معنی دار نبود. قبل از انجام مداخله آموزشی، سطح نگرش تغذیه ای خوب، متوسط و ضعیف به ترتیب ۲۹٪ ، ۱۹.۶۲٪ و ۹۵.۸٪ و پس از مداخله به ترتیب به ۶.۳۳٪ ، ۳.۵۹٪ و ۱.۷٪ تغییر یافت. این تغییر قابل توجه نبود. قبل از انجام مداخله آموزشی، سطح عملکرد تغذیه ای خوب، متوسط و ضعیف به ترتیب ۶.۳۳٪ ، ۳.۵۹٪ و ۷۲.۵۷٪ بود و پس از آن به ترتیب به ۲۱.۱۵٪، ۳۳.۳۳٪ و ۴۶.۵۱٪ تغییر یافت. که تغییر معنی دار در عملکرد تغذیه ای مشاهده نشد. نتایج حاصله نشان داد که با وجود بالا بودن سطح آگاهی تغذیه ای این افراد، عملکرد آن ها در حد ضعیفی بوده، و ارائه آموزش به صورت سخنرانی و ارائه کتابچه برای تغییر عملکرد افراد کفایت نمی کند.

نقد: در این بررسی ، استفاده از آموزش های طولانی تر و شیوه های دیگر آموزش بر اساس تحصیلات و شغل پرسنل مورد آموزش ممکن است نتیجه مطلوبتری داشته باشد و ‌بنظر می آید نداشتن انگیزه برای زندگی بهترعلت چنین نتایجی می‌باشد، بهتر بود پژوهشگر با آموزش مناسب انگیزه ی افراد مورد نظر را برای داشتن زندگی سالم ،بالا می‌برد تا به نتیجه ی بهتری برسد.

درمطالعه ای به روش توصیفی توسط هزاوه ای و همکاران درسال۱۳۸۷ با هدف بررسی تعیین آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه ای دانش ­آموزان دختر مقطع راهنمایی در ناحیه ۴ اصفهان بر روی ۱۲۰ نفر از دانش آموزان انجام شد. به منظور ارزیابی آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه­ای افراد از پرسشنامه ۳ قسمتی (مشخصات دموگرافیک- آگاهی-عملکرد ) استفاده شد که ۲ قسمت اول آن به وسیله خود گزارش دهی و قسمت عملکرد به وسیله مصاحبه تکمیل گردید. قسمت عملکرد نیزشامل یاد آمد ۲۴ ساعته خوراک بود که در ۳روز و به وسیله مصاحبه تکمیل گردید.نتایج نشان داد که ۵.۳۷٪ دانش آموزان ‌در مورد تغذیه سالم، آگاهی ضعیف داشتند در حالی که ۹۰٪از دانش آموزان عملکرد تغذیه ای نامطلوب داشتند. با توجه به یافته های این مطالعه مشخص است که درصد کمی از نوجوانان از عملکرد تغذیه مطلوب برخوردارند و در بسیاری از موارد نیز عملکرد آن ها مطابق دانش تغذیه ای نیست.

نقد: در این بررسی نیاز به آموزش هم در زمینه آگاهی و دانش تغذیه ای وهم بالا بردن انگیزه برای عمل به آنچه آموزش می بینند رابه وضوح نشان داده است.

دریک مطالعه نیمه تجربی شاکری نژادوهمکاران درسال۱۳۸۶باعنوان بررسی میزان تاثیراجرای برنامه آموزش تغذیه برآگاهی،نگرش و عملکرد دانش آموزان دخترمقطع راهنمایی شهراهواز درمورد کم خونی ناشی ازفقر آهن بر روی ۷۰ نفردانش آموزبا مداخله آموزشی درطی ۲ماه به صورت سخنرانی در۴جلسه وبحث گروهی در۳جلسه آموزشی ‌و چهره به چهره درمواردنیاز وتوزیع جزوه آموزشی برای گروه مداخله صورت گرفت. وپس ‌از دوره ی آموزشی وضعیت نگرش و عملکرد دانش آموزان افزایش معنی داری به اندازه حدود۵ امتیاز داشته است و نمرات آگاهی هم افزایش معنی داری داشته است. وبا اندازه گیری شاخص های خونی ،نتایج نشان دادند آهن خون افزایش چشمگیری داشته است.

نقد: آموزش رفتارهای صحیح تغذیه ای به منظوراصلاح الگوهای غذایی نادرست وافزایش جذب آهن دریافتی موادغذایی از جمله راهکارهای اساسی بوده است که در این بررسی به خوبی نشان داده شده است ولی مصرف قرص آهن هم تاثیر مثبت درافزایش شاخص های خونی داشته است.با توجه به عنوان پژوهش ،تداخل آموزش تغذیه ای ومصرف قرص آهن سبب کاستی پژوهش شده است.