.

)  مدیریت مبتنی بر ارزش در عمل

تقریباً نیمی از شرکتهایی که مدیریت مبتنی بر ارزش  را اتخاذ کرده اند نتایج قابل توجهی کسب نکرده اند . یک برنامه موفق مدیریت مبتنی بر ارزش  در واقع به معنای ایجاد تحول زیر بنایی در فرهنگ سازمانی است . بر اساس گزارش ، شرکت نام آوری مانند ای تی . اند . تی در سال ۱۹۹۲ رویکرد مدیریت مبتنی بر ارزش را برگزید و استرن و استیوارت را برای کمک به پیاده سازی این الگو به خدمت گرفت . ای تی . اند . تی نیز مانند تمامی شرکتهای که این الگو را به کار بسته اند ، امیدوار بود که تدوین و بکار بستن مقیاس های جدید سودآوری اقتصادی بتواند در بازار رقابتی و فشرده عملکرد شرکت را ارتقاء بخشد . متاسفانه این برنامه تاثیر ناچیزی بر قیمت سهام شرکت داشت و در سال ۲۰۰۰ برنامه عملاً متوقف شد . در پایان این برنامه ، مشاوران تنها کسانی بودند که سود بدست آورده بودند . برخلاف ای تی . اند. تی تجربه بانک انگلیس لویدز تی اس بی با موفقیت توام بود . مدیر عامل شرکت ـ برایان بیتمن ـ بر این عقیده است که این موفقیت مستلزم تحولات اساسی در دور ریختن شیوه های کهن است . انقلاب در باورها در یک سازمان بزرگ را می توان بزرگترین چالش مدیریت به شمار آورد . مدیریت مبتنی بر ارزش  بیش از آنکه یک تحول در خصوص مالی باشد یک تحول در فرهنگ محسوب می شود (هاسپلاگ[۳]،۲۰۰۱، ۱۰۴) .

۳-۶-۲) سازمان چگونه ارزش خلق می کند؟

زمانی ارزش در سازمان ایجاد می شود که سرمایه گذاری انجام شده دارای بازده واقعی بالاتری نسبت به بازده مورد انتظار با احتساب ریسک باشد . تفاوت بین ۲ و ۳ گستره عملکرد نامیده می شود در صورتیکه ۳>2 باشد ارزش تخریب شده است در صورتیکه ۳<2 باشد ارزش ایجاد شده است .

[۱] - AT & T

[۲] - Loyds TSB

[۳]- Haspelagh

[۴]- Performance Spreed

سوالات یا اهداف پایان نامه :

) اهداف تحقیق

هدف کلی این پژوهش بررسی این موضوع است که آیا دو مورد از مهمترین ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری یعنی مربوط بودن و قابلیت اعتماد ،در مورد اقلام داراییهای نامشهود و سرقفلی مصداق دارند یا خیر. در حقیقت می توان هدف این تحقیق را کمک به استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در مورد وجود و یا عدم وجود کیفیت اطلاعات بطور موردی در خصوص ارزش های گزارش شده داراییهای نامشهود و سرقفلی بیان کرد(مریدی پور و موسوی، ۱۳۸۵، ۲۱).

.

اندازه گیری ارزش خلق شده

الف) معیارهای خارجی

۱ـ الف ) نرخ بازده کل سهامدار

۲ـ الف) ارزش افزوده بازار

۳ـ الف) نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری

۱ـ الف) TSR

بازده کل صاحبان سهام شامل دو جزء سود سهم و تعییرات قیمت سهم می شود که به شکل ذیل محاسبه می شود :

سه موضوع مرتبط با TSR باید مدنظر داشت :

۱ـ ارتباط بازده با طبقه ریسک

۲ـ بصورت درصد محاسبه می شود نه بصورت مبلغ

۳ـ TSR بستگی به دامنۀ زمانی انتخاب شده دارد .

۲ـ الف) ارزش افزوده بازار

هدف فرایند مدیریت مبتنی بر ارزش (مدیریت مبتنی بر ارزش ) ثروتمند کردن سهامدار تا آنجا که ممکن است می باشد . اما چگونه این افزایش اندازه گیری می شود . بنت استیوارت و شریکش ابزاری به اسم ارزش افزوده بازار را معرفی کردند . استیوارت چنین می نویسد : ثروت سهامداران تنها زمانی حداکثر می شود که تفاوت بین ارزش بازار کل شرکت و کل سرمایه بکار گرفته شده زیاد شود . این مابه التفاوت را ارزش افزوده بازار می نامند . ارزش بازار کل شرکت ،‌ارزش بازار بدهی و حقوق صاحبان سهام است و سرمایه برابر کل دارایی در ترازنامه می باشد .

ارزش افزوده بازار سنجش موفقیت عملکرد شرکت است. یک ابزار اقتصادی است که با مدل ارزیابی جریان نقدی آزاد در ارتباط است بصورت فرمول زیر بدست می آید :

ارزش افزوده بازار = سرمایه – ارزش بازار کل شرکت

اولین مسأله که متوجه این معیار می شود این است که سرمایه براساس ارزش دفتری مشخص می شود و آیتم هایی چون R&D و آموزش به عنوان هزینه نگریسته می شوند و سرمایه ای نیستند (همان منبع). قیمت سهم که عنصر اصلی تشکیل دهنده محاسبات ارزش افزوده بازار است بیشتر به عملکرد مورد انتظار آینده و نه عملکرد گذشته بستگی دارد . برای ارزیابی عملکرد مدیریت جهت تعیین حقوق و مزایا یا اجرای برنامه های ایجاد انگیزه معمولاً ارزش افزوده بازار نمی تواند کارساز باشد . ارزش افزوده بازار را باید در مورد کل شرکت بکار برد.

مشکل دیگر در رابطه با ارزش افزوده بازار این است که نمی تواند بازده نقدی سهامداران را حساب کند . این مسأله زمانی آشکار می شود که بخواهیم دو شرکت را با هم مقایسه کنیم . فرض کنید دو شرکت با سرمایه یکسان شروع کرده اند و ارزش بازار برابر دارند در اینصورت ارزش افزوده بازار آنها برابر است اما ممکن است که یکی از شرکتها هیچ بازدهی  برای سهامداران بدست نیاورده در صورتیکه دومی بصورت پایدار آنرا می پردازد . پس این شاخص نمی تواند معیار دقیقی برای بررسی عملکرد بین دو شرکت باشد .

اگر ارزش بازار بدهی شرکت و ارزش دفتری برابر آن باشد در اینصورت ارزش افزوده بازار را می توان بصورت زیر نوشت :

ارزش افزوده بازار = = (ارزش بازار بدهی + ارزش بازار حقوق صاحبان سهام) ((ارزش دفتری + ارزش بازار

مشکل دیگر در رابطه با ارزش افزوده بازار این است که تورم موجب تفسیر غلط از عملکرد می گردد . همانطور که از معادله مشخص است سرمایه ارزش دفتری را مشخص می کند و در طی زمانی که تورم وجود دارد ارزش دفتری سرمایه، ارزش سرمایه را کمتر از واقع نشان می دهد بنابراین ارزش افزوده بازار دو شرکتی که کاملاً مشابه هم هستند ( از نظر عملکرد) و یکی از آنها از خیلی وقت پیش شروع به فعالیت کرده است بیشتر می باشد .

مشکل دیگر اینکه ارزش افزوده بازار یک معیار مطلق است . قضاوت براساس مقدار مطلق به این معنی است که شرکتهایی که سرمایه زیادی دارند براساس معیار عملکرد ارزش افزوده بازار ، در بالا قرار می گیرند یعنی اندازه سرمایه در مقایسه با کارآیی اثر بیشتری روی ارزش افزوده بازار دارد . پس مقایسه شرکتهایی که اندازه های گوناگونی دارند براساس ارزش افزوده بازار منطقی نیست . معیار بعدی قصد دارد که این مشکل را برطرف کند (گلن[۵]،۱۹۹۸، ۶۸۷) .

[۱]- Total shareholder Return (TSR)

[۲]- Market Value Added (MVA)

[۳]- Market To Book Ratio (MBR)

[۴] - Research & Development

[۵]- Glen ,1998,687

سوالات یا اهداف پایان نامه :

) اهداف تحقیق

هدف کلی این پژوهش بررسی این موضوع است که آیا دو مورد از مهمترین ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری یعنی مربوط بودن و قابلیت اعتماد ،در مورد اقلام داراییهای نامشهود و سرقفلی مصداق دارند یا خیر. در حقیقت می توان هدف این تحقیق را کمک به استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در مورد وجود و یا عدم وجود کیفیت اطلاعات بطور موردی در خصوص ارزش های گزارش شده داراییهای نامشهود و سرقفلی بیان کرد(مریدی پور و موسوی، ۱۳۸۵، ۲۱).

.

) نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری

مزایا‌ :

۱ـ ثروت ایجاد شده در طی عمر تجاری شرکت را بررسی می کند .

۲ـ مشکل اندازه شرکت را تعدیل می کند .

معایب :

۱ـ وابستگی به نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری  برای اندازه گیری عملکرد و برنامه های تشویقی ممکن است که به تصمیمات سرمایه گذاری بدی بیانجامد .

۲ـ نمی توان فهمید که نرخ بازده سرمایه گذاری از هزینۀ سرمایه بیشتر است یا خیر .

۳ـ نمی توان گفت که چه زمانی ارزش ایجاد می شود .

۴ـ تورم نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری  را مخدوش می کند و موجب تفسیر غلط می شود.

ب ) معیارهای داخلی

۱ـ ب ) جریان نقدی

۲ـ ب ) تجزیه و تحلیل ارزش سهامدار

۳ـ ب) سود اقتصادی

۴ـ ب ) ارزش افزوده اقتصادی

۱ـ ب) جریان نقدی

کپلند تفاوت بین جریان نقدی شرکت و جریان نقدی حقوق صاحبان سهام و همچنین ارزش شرکت و ارزش حقوق صاحبان سهام را برجسته کرد . جریان نقدی شرکت مربوط به جریان نقدی کل شرکت (یا پروژه)و جریان نقدی حقوق صاحبان سهام مربوط به جریان نقدی در ارتباط با سهامدار می باشد و جریان نقدی آزاد چنین تعریف می شود.

FCF = NOPAT + سرمایه گذاری در دارایی ها – هزینه های غیر نقدی

براساس این تعریف ارزش شرکت عبارت است از :

ارزش فعلی جریانات نقدی بعد از دوران پیش بینی شده + ارزش فعلی جریانات نقدی دوره پیش بینی شده = ارزش شرکت

بدهی _ ارزش شرکت = ارزش حقوق صاحبان سهام

۲ـ ب ) تجزیه و تحلیل ارزش سهامدار

این تجزیه و تحلیل اولین بار توسط راپاپورت مطرح شد . فرض SVA این است که تغییرات موجود در اجزاء جریانات نقدی آزاد در طی یکسال نسبت به سال گذشته همگی تابعی از تغییرات فروش است و به تغییرات فروش بستگی دارد . از نظر وی ۷ عامل در ایجاد ارزش سهیم اند که عبارتند از :

۱ـ نرخ رشد فروش شرکت

۲ـ حاشیه سود عملیاتی

۳ـ نرخ مالیات

۴ـ سرمایه گذاری در دارایی های ثابت

۵ـ میزان سرمایه در گردش مورد نیاز

۶ـ افق برنامه ریزی

۷ـ نرخ بازده مورد انتظار

برای تخمین جریان نقدی ، راپاپورت فرض کرد که در صد ثابتی از رشد در میزان فروش شرکت وجود دارد و حاشیه سود عملیاتی نیز درصد ثابتی از میزان فروش شرکت است و مالیات نیز درصد ثابتی از سود عملیاتی است . به این ترتیب سرمایه در گردش نیز تابعی از افزایش در میزان فروش است . راپاپورت بر این باور بود که تمامی عوامل از جریانات نقدی شرکت مرتبط با فروش است .

که ارزش شرکت در روش SVA به شرح ذیل محاسبه می شود

ارزش فعلی سرمایه گذاریهای غیر عملیاتی مانند اوراق دولتی + ارزش فعلی جریانات نقدی حاصل از تولید = ارزش شرکت

بدهیها – ارزش شرکت = ارزش حقوق صاحبان سهام

مزایا :

۱ـ سادگی در یادگیری

۲ـ سازگاری با ارزیابی سهام بر مبنای جریانهای نقدی .

۳ـ مشخص کردن محرک های ارزش (Value Driver) (7 عامل)

معایب :

۱ـ در نظر گرفتن درصد ثابتی رشد در محرک های ارزش با واقعیت منافات دارد .

۲ـ ممکن است باعث گمراهی در انتخاب هدف گردد .

۳ـ دسترسی به داده ها در بعضی از شرکتها مشکل است (گلن[۴]،۱۹۹۸، ۶۰۸) .

[۱] - Cash Flow(CF)

[۲] - Shareholder Value Analysis (SVA)

[۳] - Economic Profit(EP)

[۴]- Glen

سوالات یا اهداف پایان نامه :

) اهداف تحقیق

هدف کلی این پژوهش بررسی این موضوع است که آیا دو مورد از مهمترین ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری یعنی مربوط بودن و قابلیت اعتماد ،در مورد اقلام داراییهای نامشهود و سرقفلی مصداق دارند یا خیر. در حقیقت می توان هدف این تحقیق را کمک به استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در مورد وجود و یا عدم وجود کیفیت اطلاعات بطور موردی در خصوص ارزش های گزارش شده داراییهای نامشهود و سرقفلی بیان کرد(مریدی پور و موسوی، ۱۳۸۵، ۲۱).

.

مقدمه

در این فصل به بررسی متدلوژی (روش تحقیق)، نحوه گردآوری و محاسبه متغیرهای مورد نیاز تحقیق اختصاص دارد. در انتخاب موضوع و فرضیات تحقیق سعی شده که ضمن در نظر گرفتن اهمیت کاربردی تحقیق، طرح مسئله بگونه ای صورت گیرد که بصورت عملی قابل اجرا و بررسی باشد. تا بدین طریق امکان اندازه گیری و آزمون فرضیه ها فرآهم آمده وارزش عملی آن نیز محفوظ بماند. در این تحقیق ابتدا اطلاعات از طریق نرم افزار و صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استخراج شده سپس با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS، تجزیه و تحلیل لازم روی داده های صورت گرفته است. بر این اساس مطالب این فصل شامل فرضیه های تحقیق، متغیرهای تحقیق و تعریف عملیاتی آنها، دوره زمانی تحقیق ،جامعه آماری، نمونه آماری، اطلاعات موردنیاز و نحوه جمع آوری آنها و تحلیل آماری داده های تحقیق مورد بحث قرار می گیرند.

۲-۳) جامعه آماری

به دلیل کیفیت ودسترسی آسانتر به اطلاعات شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار می باشد.

۳-۳) نمونه آماری

از دیگر جنبه های مهم در استفاده از روش های آماری حجم نمونه مورد استفاده می باشد که با افزایش حجم آن می توان درجه دقت و صحت استنتاج آماری را بالا برد.

با توجه به قلمرو زمانی، شرکت های انتخاب شده می بایست برای دوره ۵ ساله از ابتدای سال مالی ۱۳۸۴ تا پایان سال مالی سال ۱۳۸۸ مورد بررسی تحقیق، صورت های مالی خود را به بورس ارائه کرده باشند لذا با توجه به موارد مذکور نمونه بر این اساس انتخاب شده است.

۱-شرکت قبل از سال ۱۳۸۴ عضو بورس بوده باشد.

۲- برای دوره زمانی سال ۱۳۸۴ الی ۱۳۸۸ صورتهای مالی را تهیه و به بورس ارائه نموده باشد.

۳- در طول دوره تحقیق بیشتر از ۶ ماه و قفه معاملاتی نداشته باشد.

۴-صورتهای مالی منتهی  به سال مالی ۲۹/۱۲ باشد.
۵- شرکتهایی که در طول دوره تحقیق دوره مالی شان تغییر نکرده باشد.

روش نمونه گیری تحقیق حاضر به صورت نمونه گیری کامل بوده و شامل تمام اعضاء جامعه آماری می باشد مگر شرکتهایی که اطلاعات آنها جهت محاسبه متغیر در دسترس نباشد یا امکان محاسبه متغیرها بر آنها ممکن نباشد لذا کلیه شرکتهای عضو بورس اوراق بهادار تهران به عنوان جامعه آماری انتخاب شده است که در نهایت پس از بررسی صورتهای مالی تنها به اطلاعات ۸۸ شرکت دسترسی پیدا کرده و همین تعداد شرکت به عنوان نمونه تحقیق مورد بررسی قرار خواهد گرفت. به عبارتی نمونه گیری انجام شده دراین پژوهش، از این دیدگاه که شرکتهایی انتخاب شده اند که ویژگی های مورد نظر را داشته باشند، سیستماتیک و هدفمند بوده است.

سوالات یا اهداف پایان نامه :

) اهداف تحقیق

هدف کلی این پژوهش بررسی این موضوع است که آیا دو مورد از مهمترین ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری یعنی مربوط بودن و قابلیت اعتماد ،در مورد اقلام داراییهای نامشهود و سرقفلی مصداق دارند یا خیر. در حقیقت می توان هدف این تحقیق را کمک به استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در مورد وجود و یا عدم وجود کیفیت اطلاعات بطور موردی در خصوص ارزش های گزارش شده داراییهای نامشهود و سرقفلی بیان کرد(مریدی پور و موسوی، ۱۳۸۵، ۲۱).

.

) سود اقتصادی EP

از نظر اقتصاددانان شرکتی تولید ثروت می کند ، که بازده سرمایه آن بیشتر از هزینه سرمایه بکار گرفته شده باشد (همیلتون ۱۷۷۷ و آلفرد مارشال ۱۸۹۰)[۱] سود اقتصادی میزان سود شرکت بعد از کسر کلیه هزینه های عملیاتی و تولید ، می باشد یعنی :

EP = (ROCE – WACC)* CAPITAL

EP = EBIT (1-T) – WACC *CAPITAL

EBIT: سود قبل از بهره و مالیات                                     WACC: میانگین موزون هزینه سرمایه

CAPITAL:  مجموع ارزش دفتری بدهی و حقوق صاحبان سهام

معایب :

۱ـ ترازنامه میزان سرمایه گذاری واقعی انجام شده را منعکس نمی کند .

۲ـ ممکن است که سود اقتصادی بالا ، NPV منفی به همراه داشته باشد . اگر ارتقاء پاداش مدیران بر پایه این معیار باشد این عامل مدیران را به این سمت تشویق می کند که به پروژه هایی اهمیت بدهند که EP کوتاه مدت بیشتری داشته باشد و بلند مدت را فراموش کنند . پروژه ای ممکن است که EP کوتاه مدت خوبی داشته باشد ولی NPV  آن منفی باشد و ارزش سهامداران را تخریب کند .

۳ـ مشکل تخصیص درآمدها و سرمایه بخشهای مختلف شرکت .

برای بکار گیری EP در سطوح پایین شرکت باید سرمایه بکار گرفته در هر قسمت و سود بدست آمده را محاسبه کنیم . از طرفی بسیاری از هزینه ها و سرمایه بکار گرفته شده بین چندین واحد مشترک می باشد و تفکیک و جداسازی این هزینه ها و درآمدها ممکن نمی باشد . از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست (گلن[۲]،۱۹۹۸، ۶۸۷) .

[۱]-Hamilton & Marshal

[۲]- Glen

سوالات یا اهداف پایان نامه :

) اهداف تحقیق

هدف کلی این پژوهش بررسی این موضوع است که آیا دو مورد از مهمترین ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری یعنی مربوط بودن و قابلیت اعتماد ،در مورد اقلام داراییهای نامشهود و سرقفلی مصداق دارند یا خیر. در حقیقت می توان هدف این تحقیق را کمک به استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در مورد وجود و یا عدم وجود کیفیت اطلاعات بطور موردی در خصوص ارزش های گزارش شده داراییهای نامشهود و سرقفلی بیان کرد(مریدی پور و موسوی، ۱۳۸۵، ۲۱).